بررسی تطبیقی اعلامیة جهانی حقوق حیوانات در غرب و اسلام با استناد به نامة 25 نهج‌البلاغه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه شهید چمران اهواز

2 استادیار گروه حقوق مؤسسه آموزش عالی آپادانا شیراز

3 دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

درباره حقوق حیوانات، از متون قرون اول اسلامی آثار مختلفی به‌جا مانده است. با رشد فرهنگ و جهانی‌شدن در دوره اخیر، توجه فزون‌تری به حقوق حیوانات شده است. بر همین اساس در مغرب‌زمین از این موضوع سخن بیشتر به میان آمده که نتیجة آن منشور حقوق حیوانات و کنوانسیون‌های متعدد منطقه‌ای بعد از جنگ جهانی است. در این دوره دانشمندان مسلمان پیرامون حقوق حیوانات متأثر از این تحول بین‌المللی سعی و تلاش‌ بسیار انجام داده‌اند، بااین‌وجود تحقیق درخور توجه، صورت نگرفته است. این پژوهش به روش کتابخانه‌ای و با استفاده از روش تحلیل محتوا، موضوع را در دو مکتب اسلام و غرب مورد بررسی قرار داده است. با مقایسة منشور جهانی حقوق حیوانات و کنوانسیون‌های مربوطه، با قرآن و نامة 25 نهج‌البلاغه و دیگر قوانین حقوقی می‌توان به این نتیجه رسید که در فرهنگ اسلامی خیلی پیش­تر از غرب  به حقوق حیوانات همراه با جزئیات آن، پرداخته شده و همچنین مفاد منشور جهانی در این زمینه کامل نبوده و افزون بر آن در مواردی نیز دچار افراط‌ و تفریط می­باشد. لازم به ذکر است که احکام اسلام در این‌باره جامع و فراگیر، و در ادبیات دینی رعایت حقوق حیوانات، تکلیفی الهی به‌شمار می­آید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparative Study of the World Declaration of Animal Rights in West Islam, Based on Letter from 25 Nahj-albalaghah

نویسندگان [English]

  • Mina Shamkhi 1
  • Mohammad javad Sami 2
  • Alireza Khonsha 3
1 Assistant Professor, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran
2 Assistant Professor of Apadana Institute in Shiraz
3 Ph.D. student of Quranic Sciences, Shahid Chamran University of Ahvaz
چکیده [English]

On animal rights, various texts have been found in early legal texts. With the growth of world culture in recent centuries, more attention has been paid to animal rights. There has been much talk of animal rights in the West, the result of which is the Charter of Animal Rights and several post-World War I regional conventions In recent times, Muslim scientists have been working on animal rights affected by these global developments, but no significant research has been done. In this research, using library content method and content analysis method, this issue has been studied in two schools of Islam and the West. Comparing the Universal Charter of Animal Rights and the Conventions on Legal Law with the Qur'an and the Letter of Nahj al-Balagah and other Islamic Laws, In Islamic culture animal rights have been discussed for centuries befor the West. The provisions of the World Charter are incomplete in this respect and in some cases have become excessive. It should be noted that Islamic laws in this regard are comprehensive and comprehensive and in the religious literature observance of animal rights is considered a divine duty.

کلیدواژه‌ها [English]

  • World Declaration
  • Rights
  • Animals
  • West
  • Nahj-alBalagha
- قرآن کریم. ترجمة محمدمهدی فولادوند، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
- دشتی، محمد، (1389). ترجمه نهج­البلاغه، قم: مؤسسه فرهنگی امیرالمومنین(ع).
- برقی، احمدبن محمد. (1371ق). المحاسن. چاپ دوم، قم: دارالکتب الاسلامیه.
- جبل عاملی، زین‌الدین. (شهید ثانی). (1372). روضه فی شرح لمعه الدمشقیه. قم. دفتر تبلیغات اسلامی.
- ----------------------. (1413ق). مسالک الافهام الی تنقیح شرایع الاسلام. قم: معارف اسلامی.
- جوادی، محسن و مسعودی، اصغر. (1392). «حقوق حیوانات از منظر اسلام»، پژوهش‌های اخلاقی. سال چهارم، دوره دوم، 48-21.
- جوادی آملی، عبدالله. (1391). مفاتیح الحیاه. قم: اسراء.
- حرعاملی، محمد بن حسن. (1414). وسایل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه. قم: آل­البیت.
- خوشیاری، رزاق و مجدی، علی. (1392). «حمایت از حقوق حیوانات در قوانین ایران». فصلنامة حقوق پزشکی، سال هفتم، دوره 26، 192-171.
- راوندی، فضل اله. (1376) النوادر. صادق اردستانی (دانشنامه اسلامی) تهران: بنیاد فرهنگ اسلامی.
- رضایی، پروانه. (1389). «نگاهی به حقوق حیواناتدر اخلاق محیط‌زیست از منظر نهج‌البلاغه». معرفت اخلاقی، سال اول، شماره سه، 158-145.
- رمضانی قوام‌آبادی، محمدحسین. (1388). تجارت بین‌الملل و محیط‌زیست. تهران: شهر دانش.
- سیوطی، عبدالرحمن بن ابی بکر. (1401ق).الدر المنثور فی التفسیر بالماثور. قم: مکتبة مرعشی.
- صدوق، محمد بن علی بن بابویه قمی. (1362 ش). الامالی. تهران: کتابخانه اسلامی.
- ------------------------. (1413 ق). من لا یحضر الفقیه. قم: موسسه انتشارات اسلامی.
- ------------------------. (1364). ثواب الاعمال فی عقاب الاعمال. قم: شریف رضی.
- طباطبایی، سید محمدحسین. (1417ق). تفسیر المیزان. چاپ پنجم، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- طوسی، محمدبن حسن. (1400ق). النهایه فی مجرد الفقه والفتوی. بیروت: دارالکتب العربی.
- ---------------. (1365ش). تهذیب الاحکام. تهران: دارالکتب اسلامیه.
- فاضل هندی، بهاالدین. (1416). کشف اللثام فی شرح قواعد. قم: مکتبة مرعشی.
- کلینی، محمد بن یعقوب. (1365ش). الکافی. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
- متقی هندی، علی بن حسام. (1409ق). کنزالعمال فی سنن الاقوال. بیروت: موسسة الرساله.
- مجلسی، محمدباقر. (1404ق). بحارالانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه. بیروت: موسسة الوفاء.
- مجموعه قوانین و مقررات حفاظت محیط‌زیست ایران. (1375). تهران: سازمان حفاظت از محیط‌زیست.
- محدث بحرانی، یوسف. (1363). لؤلؤالبحرین. قم: انتشارات آل­البیت.
- مدرسی چهار دهی، مرتضی. (1334). زندگی و فلسفه حاجی سبزواری. تهران: طهوری.
- مقیمی، ابوالقاسم. (1387). حقوق حیوانات در اسلام. قم: انتشارات نورالسجاد.
- موسوی، محمدبن­علی. (1410). شرایع الاسلام. قم: انتشارات آل­البیت.
- نجفی، محمدحسن. (1367ش). جواهر الکلام. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
- ویل دورانت. (1347). تاریخ تمدن. جلد 1، دوره 13 جلدی، تهران: انتشارات علمی فرهنگی. 
-Haber, J. G. (1997). Ethics for Today and Tomorrow. Jones and Bartlett Publisher.
- Newmyer, S. T. (2006). Animals, Rights and Reason in Plutarch and Modem Ethics. Londres,New York.
- Rollin, B. E. (2006). Animal Right & Human Morality.
- www./tag.pro.ali-mashhadi. presses universitalires de france.paris,1992, 36-38.