فتنه‌‌شناسی و راه‌کارهای مقابله با آن‌ در کلام امام علی(ع)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه علوم قرآن و فقه دانشگاه شیراز.

چکیده

فتنه، در اصطلاح ادبیات سیاسی اسلام، ناظر بر اموری است که حق و باطل در آن به هم آمیخته می‌شود؛ به‌گونه‌ای که به سادگی نمی‌توان میان آن‌ها تفکیک کرد. در اهمیت شناخت فتنه همین بس که بقا و زوال جامعه در گرو فتنه‌شناسی و راهکار مقابله با آن است و شناخت به موقع، بررسی، تحلیل و رفع فتنه‌های اجتماعی در جامعۀ اسلامی از اهمیت بسیاری برخوردار است. در کتاب شریف نهج‌البلاغه، به این موضوع اشاره شده و از آن‌جا که زندگی امیرالمؤمنین(ع) با انواع بحران‌ها و فتنه‌ها همراه بوده، تحلیل آن می‌تواند عامل روشن و مؤثری در شناخت فتنه‌ها باشد. روش تحقیق در این پژوهش، تحلیل اسنادی به روش توصیفی-تحلیلی است. بدین منظور کلمات امیرالمؤمنین(ع) از نظرگاه فتنه‌های اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته و به بسترهای ایجاد فتنه‌ها اشاره شده است. یافته‌های پژوهش نشان می­دهد دنیاگرایی فاسقانه و دین‌داری جاهلانه دو بستر مهم در ایجاد فتنه‌ها است. مورد توجه قرار دادن فرمایش‌های امیرالمؤمنین(ع) در مورد فتنه‌های اجتماعی هم از سوی حاکمان و هم از سوی مردم، می‌تواند جلوی بروز بسیاری از فتنه‌های غبارآلود را گرفته و یا در صورت بروز، آسیب‌های آن را به حداقل رسانده و زمینه را برای دنیای به­دور از فتنه فراهم نماید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Recognition of sedition and methods of fighting against it in the imam Ali `s language

نویسنده [English]

  • mohammad sharifani
چکیده [English]

Sedition in the Islamic poltical liferature showsthe fasion of right and wrong wich can not be easily sepperated.
Objective: the importance of recognizing of sedition is that surrival and downfall of every society depend upon realizing sedition and the ways to counter them. Recognizing properly.study,analisis,and resolving social in an Islamic society is of great importance.
Sedition has been considered in all parts of Nahj - al-balaghe.as far as amir al moemenin`s life was full of crisis,so anderstanding of sedih is significant. Methodology: research methodology is based on analytical and descriptive approach.there for amir-al-momenin s word s were stadied from social point of view, and in which the causes of sedition were alluded.
Findings:lecherous secularism and fatuity pietism are two important factor of sedition.features of sedition,the ways to know it and responsibilitity of people are meationed in this articale.
Result:paying attention to amir-al-momenin s wordsregarding social sedition con prevent sedition or its damges by people and also government.

کلیدواژه‌ها [English]

  • sedition
  • social sedition
  • Discernment fighting with sedition
  • nahj-al-balaghe
-       قرآن کریم.
-      ابن‌منظور، محمد بن‌مکرم. (1414). لسان العرب. بیروت، دارالفکر.
-      ابن ابی الحدید، عبدالحمید­بن هبه­الله. (1367). شرح نهج‌البلاغه. ترجمه محمود مهدوی دامغانی، تهران: نشر نی.
-      --------------------------. (1392)، شرح نهج‌البلاغه. ترجمه غلامرضا لایقی، تهران: کتاب نیستان.
-      بلخی، مولانا جلال‌الدین. (1260). مثنوی معنوی، بی‌جا، بی‌نا.
-      جعفری، محمدتقی. (1378). ترجمه و تفسیر نهج‌البلاغه. تهران، دفتر نشر اسلامی.
-      سعدی شیرازی، مشرف‌الدین مصلح بن‌عبدالله. (1374). بوستان. تهران: طلوع.
-      شهیدی، سید جعفر. (1378). ترجمه نهج‌البلاغه. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
-       
-      طبری، محمد بن‌جریر. (1378). تاریخنامه طبری. ترجمه محمد بن محمد بلعمی، به تصحیح و تحشیه محمد روشن، تهران: سروش.
-      مفید، محمد بن محمد بن‌نعمان. (بی تا). الإرشاد. سید هاشم رسولی محلاتی، تهران: نشر اسلامیه.
-      مصطفوی، سید حسن. (1368). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
-      مکارم شیرازی، ناصر. (1386). پیام امام امیرالمومنین(ع). تهران: دارالکتب الاسلامیه.