سیاست عملی و فنون حکمرانی امام علی(ع) مطالعه موردی حکومت‌مندی در نامه‌های نهج‌البلاغه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد علوم سیاسی دانشگاه فردوسی، مشهد.

2 استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی، مشهد.

چکیده

سیاست از دو بخش نظری و عملی تشکیل شده­ است. در بخش نظری مبانی، مفاهیم، اهداف و روش­ها و در بخش عملی شیوۀ اجرا و طراحی و برنامه‌ریزی مورد تأکید است. حکومت‌مندی به معنای فکر کردن در باب نهادهای حکومتی هر دو جنبه را مورد تأکید قرار می‏دهد. این مقاله می‏­کوشد با تفسیر نامه‌های نهج‌البلاغه به تبیین موضوع حکومت‌مندی از زاویۀ دید امام علی(ع) بپردازد. علی(ع) نامه­ها را زمانی نوشته است که در رأس هرم حاکمیت قرار داشته و بر همین اساس با توجه به آرمان‌ها و اهداف حکومت اسلامی، فنونی عملی جهت تدبیر عرصۀ عمومی به وجود آورده است. در این پژوهش حکومت‌مندی را با سه شاخص فنون آرمانی، جایگاهی و غیریت­ساز مورد بررسی قرار داده­ایم تا نشان دهیم که در مناسبات قدرت و شبکۀ جایگاه­های سیاسی، امام(ع) چه رویه­های نهادی و عقلانی جهت حل مسائل پیشنهاد داده­است. نتیجۀ پژوهش نشان داد که شیوۀ حکمرانی امام(ع) دارای فنون، نهادها و رویه‌هایی است که از آن می‏توان به‌عنوان حکومت‌مندی بهره برد. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Practical politics and governance techniques amam ali Case Study Governmentality in letters Nahjolbalaghe

نویسندگان [English]

  • Nosrat Bameri 1
  • morteza mnshadi 2
  • rohallah eslami 2
چکیده [English]

The main question of this research, it is Imam Ali was the idealist thinkers and politicians failed to form a government. Is Imam has Techniques governmentality practices, institutions and procedures that can be used as a rule benefit from it. Politics is composed of two parts: theoretical and practical. In the theoretical principles, concepts, goals and methods and practical approaches in the implementation and planning is highlighted. governmentality means thinking about government institutions both emphasized. in this article, with interpretation of the letter of Nahj perspective the concept of the rule of Imam Ali's. time wrote letters Imam ruling. and pay attention to the ideals and objectives, to devise practical techniques has created the public arena. In this study, we have examined the three branches of governmentality: armani techniques, the place techniques and otherness construction techniques. to be analyzed The network of power relations and political positions of Imam whether institutional practices and rational problem solving is proposed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Practical politics
  • techniques governance
  • Nahjolbalaghe -Ali
  • letters
-      اسلامی، روح‌الله. (1392). «تکنولوژی­های قدرت در سیاست‌نامه خواجه نظام‌الملک» جستارهای سیاسی معاصر. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. سال چهارم، شماره چهارم، 1-26.
-      باباپور، محمدمهدی. (1380). درآمدی بر سیاست و حکومت در نهج­البلاغه. قم: تهذیب.
-      جعفری، محمدتقی. (1375). ترجمه نهج‌البلاغه. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
-      دلشاد تهرانی، مصطفی. (1377). حکومت حکمت: حکومت در نهجالبلاغه. تهران: خانه اندیشه جوان.
-      ---------------. (1387). دولت آفتاب: اندیشه سیاسی و سیره حکومتی علی(ع). تهران: دریا.
-      ---------------. (1388). حکومت و مدیریت در عهدنامه مالک اشتر. تهران: دریا.
-      رشید گزکوه، علی­اصغر. (1380). سلوک مدیریت از دیدگاه امیرالمؤمنین. تهران: شرکت عمران و بهسازی.
-      فوکو، میشل. (1391). تئاتر فلسفه. ترجمه: نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نی.
-      مکارم شیرازی، ناصر. (1390). پیام امام امیرالمؤمنین؛ شرح جامع و تازه‌ای بر نهج‌البلاغه. جلد 10 و 11، قم: انتشارات امام علی بن ابی‌طالب(ع).
-      -------------. (1379). پیام امام امیرالمؤمنین، شرح نهج‌البلاغه. تهران: دارالکتاب الاسلامیه.
-      موسوی، محمد. (1384). دیپلماسی و رفتار سیاسی در اسلام. تهران: مرکز بازشناسی اسلام و ایران.
-      های کالین. (1392). درآمدی انتقادی بر تحلیل سیاسی. ترجمه احمد گل محمدی، چاپ سوم، تهران: نی.