شناسایی مؤلفه‌های تفکر استراتژیک بر مبنای آموزه‌های نهج‌البلاغه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مدیریت دانشگاه ایلام

2 کارشناسی ارشد مدیریت دانشگاه ایلام

چکیده

مقالۀ حاضر با هدف، شناسایی و تعیین مؤلفه­های تفکر استراتژیک بر مبنای آموزه­های نهج­البلاغه انجام‌شده است تا بتوان گامی را هر چند کوچک در جهت شناخت هر چه بیشتر تفکرات استراتژیک امام علی(ع) برداشت. این پژوهش با استفاده از روش کیفی و انجام مطالعات کتابخانه­ای، پس از جمع‌آوری اطلاعات، مؤلفه‌های تفکر استراتژیک براساس خطبه­ها، نامه­ها و حکمت­های نهج‌البلاغه در قالب 36 مفهوم با روش تحلیل محتوا تلخیصی استخراج شد که روایی و پایایی آن براساس نظر خبرگان حوزۀ تفکر استراتژیک سنجیده شد.پس از طی مراحل تحقیق، مؤلفه­های تفکر استراتژیک در قالب شش تم اصلی با نام­های بصیرت فردی، تفکر استنباطی، آموزش و یادگیری، قطعیت، وسعت دید و مهارت­های اجتماعی شناسایی شد. نتایج تحقیق نشان می­دهد که یک متفکر استراتژیک باید توانایی­ها و قابلیت­های خود را شناسایی و آن‌ها را برای به فعلیت رساندن کشف نماید و همچنین از وسعت دید و مهارت­های اجتماعی بالایی نیز برخوردار باشد تا بتواند یک استراتژیست موفق به‌حساب بیاید و انتظار می­رود یک متفکر استراتژیست از مؤلفه­هایی مانند بصیرت و فهم، دوراندیشی و آینده‌نگری، حقیقت‌جویی، پرسشگری، زمان­شناسی، یادگیری از تجربیات، شجاعت، اعتمادبه‌نفس، عدالت و انصاف و ... برخوردار باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

explore the components of strategic thinking based on the teachings of Nahj al-Balaghah

نویسندگان [English]

  • ali yasini 1
  • marziyeh abdi 2
  • mohammad taban 1
چکیده [English]

This research is trying to explore and determine the components of strategic thinking based on the Nahj al-Balagha text to take a step, however small, in order to know strategic thinking of Imam Ali (peace be upon him). This study was conducted using qualitative methods and library studies. After collecting data, the components of strategic thinking were derived from sermons, letters and wisdoms of Nahjal-Balagha in the form of 36 concepts by content analysis method. Its validity and reliability was measured according to the experts’ viewpoints in the field of strategic thinking. After the process of research, components of strategic thinking were identified in six main themes to name Individual insight, Inferential thinking, teaching and learning, certainty, Breadth of vision and social skills. A strategic thinker must identify and discover his/her abilities and capabilities to actualize them and also has breadth of vision and high social skills to be a successful strategist. A strategic thinker is expected to have components such as insight and understanding, forethought and foresight, truth-seeking, questioning, punctuality, learning from experience, courage, confidence, justice and fairness.

کلیدواژه‌ها [English]

  • strategic thinking
  • the teachings of Nahj al-Balagha
  • Summative Content Analysis

مراجع

-       نهج­البلاغه. (ترجمه دشتی).
-       ایمان؛ محمدتقی و نوشادی، محمودرضا. (1390). «تحلیل محتوای کیفی». دو فصلنامه علمی - تخصصی پژوهش. سال سوم، شماره دوم، 15-44.
-       بشیر بنائم، یاسر. (1390).«تفکر استراتژیک؛ بستر توسعة استراتژیک منابع انسانی در سده 21». نشریة علمی- ترویجی. فصلنامه منابع انسانی ناجا. سال ششم، شماره 26، 39-64.
-     حسین­زاده، مینا و نادری­فر، مهین. (1393). «تجارب مادران نوجوان از بارداری و مادر شدن: تحلیل محتوای کیفی». مجله پرستاری و مامایی ارومیه. 12(10)، 890-898.
-       سلطانی، تهمینه؛ حمدانی، مجید؛ امیرنژاد، قنبر و باورصاد صالح­پور، ایمان (1394). «بررسی مؤلفه‌های تفکر استراتژیک در مدیران شرکت گاز استان خوزستان به‌وسیله مدلجین لیدکا»، دومین همایش ملی و دومین همایش بین‌المللی مدیریت و حسابداری ایران. همدان، دبیرخانه دائمی همایش.
-       سیدنقوی، میر علی و فرهادی، علی. (1395). «ارزیابی عملکرد سازمانی از منظر نهج­البلاغه»، فصلنامه پژوهشنامه نهج­البلاغه.سال پنجم، شماره 15، 21-39.
-       عابدی جعفری، حسن؛ تسلیمی، محمد سعید؛ فقیهی، ابوالحسن و شیخ‌زاده، محمد. (1390). «تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده­های کیفی». اندیشه مدیریت راهبردی. 5(2)، شماره پیاپی 10، 151-198.
-       علیکرمی، سجاد و عبدی، مرضیه. (1395). «ارائه مدلی برای تفکر استراتژیک بر اساس متون اسلامی»، دومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت و فناوری اطلاعات و ارتباطات. تهران، شرکت خدمات برتر.
-       غفاریان، وفا و علی احمدی، علیرضا. (2003). «مدیریت استراتژیک». ماهنامه تدبیر. سال چهاردهم، شماره 137.
-       فرهنگی، علی‌اکبر و دهقان نیری، محمود. (1389).«عوامل مؤثر بر تفکر استراتژیک». مجله مدیریت بازاریابی. شماره 9، 1-20.
-       لشکر بلوکی، مجتبی. (1392). فرامین و فنون تفکر استراتژیک ده فرمان و بیست فکر افزار کاربردی. چاپ اول. تهران. انتشارات نص.
-       ولی­زاده، عادل. (1392). سنجش تفکر استراتژیک مدیران آموزش عالی (مورد مطالعه: آموزش عالی استان ایلام). محمد تابان. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه ایلام.
-       Benito-Ostolaza, J. M. and Sanchis-Llopis, J. A. (2014). “Training strategic thinking: Experimental evidence”. Journal of Business Research, 67(5), 785-789.‏
-       Bouhali, R.; Mekdad, Y.; Lebsir, H. and Ferkha, L. (2015). “Leader Roles for Innovation: Strategic Thinking and Planning”. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 181, 72-78.
-       Calabrese, A. and Costa, R. (2015). “Strategic thinking and business innovation: Abduction as cognitive element of leaders’ strategizing”. Journal of Engineering and Technology Management, 38, 24-36.‏
-       Dufour, Y. and Steane, P. (2014). “Creative strategic thinking and sustainable leadership: lessons from Picasso”. Journal of Global Responsibility, 5(2), 219-225.
-       Goldman, E. F.; Scott, A. R. and Follman, J. M. (2015). “Organizational practices to develop strategic thinking”. Journal of Strategy and Management, 8(2), 155-175.
-       Mirakhori, A. R.; Daraei, M. R. and Salamzadeh, Y. (2014). “Analyzing the Existing Thinking Status among the Employees of Tehran Province Education Organization Based on the Comprehensive Strategic Thinking Model”. International Journal of Economy, Management and Social Sciences, 3(1), 118-129.
-       Mirakhori, A. R.; Daraei, M. R. and Salamzadeh, Y. (2013). “Comprehensive strategic thinking model considering three aspects: Current Literature, Islam, and
Iran”. World of Sciences Journal, Vol. 1, No. 7, 20-26.
-       Monnavarian, A.; Farmani, G. and Yajam, H. (2011). “Strategic thinking in Benetton”. Business Strategy Series, 12(2), 63-72.‏
-       Monavvarian, A. (2014). “A MODEL OF STRATEGIC THINKING: ISLAMIC AND IRANIAN PERSPECTIVE”. International Journal of Business, 1(10), 316-328.
-       Moon, B. J. (2013). “Antecedents and outcomes of strategic thinking”. Journal of Business Research, 66(10), 1698-1708.‏
-       Nuntamanop, P.; Kauranen, I. and Igel, B. (2013). “A new model of strategic thinking competency”. Journal of Strategy and Management, 6(3), 242-264.
-       Self, D. R.; Self, T.; Matuszek, T. and Schraeder, M. (2015). “Improving organizational alignment by enhancing strategic thinking”. Development and Learning in Organizations: An International Journal, 29(1), 11-14.
فصلنامه پژوهشنامه نهج البلاغه
دوره 5، شماره 18
شهریور 1396
صفحه 55-75

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار