رهیافت‌هایی از مهارت‌های زندگی در نهج‌البلاغه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی دانشگاه بوعلی سینا

2 دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه بوعلی سینا

چکیده

م
مهارت‌های زندگی توانایی‌هایی برای رفتار انطباقی و مثبت هستند که افراد را برای برخورد مؤثر با خواسته‌ها و چالش‌های زندگی روزمره قادر می‌سازد. مهارت‌های زندگی در لابه‌لای تعالیم الهی به‌ویژه در قرآن کریم و احادیث معصومین(ع) بیان‌شده است. پس از مطالعه متن نهج‌البلاغه به روش کتابخانه‌ای، متون موردنظر جمع‌آوری، انتخاب و مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. یافته‌ها بیانگر الگوی مهارت‌های زندگی در چارچوب بیانات امام علی(ع) و نهج‌البلاغه بود، این یافته‌ها شامل حقایق و راهبردهای بسیار زیبایی در مورد مهارت‌های زندگی، شاخص‌های ارتباط مطلوب با مردم، نحوه مدیریت خشم، ترس، راهبردهای کاهش حزن و اندوه، شناخت خود، همدلی و همیاری با مردم، خلاقیت، انتقادپذیری، تصمیم‌گیری و حل مسأله بود که حضرت امیر(ع) با فصاحت و بلاغت تمام به این مسائل پرداخته‌اند. مهارت‌های زندگی در آموزه‌های اسلامی ریشه دارد و دستورات دینی بیشتر از این و به‌صورت کامل به مهارت‌های زندگی پرداخته است. مطالعات کاربردی نهج‌البلاغه و روانشناسی تلاشی برای واکاری و استنباط مهارت‌های زندگی از دید تعالیم الهی و امام علی(ع) است که البته همت بیشتر عالمان دین و دانشمندان دیگر علوم اسلامی را می‌طلبد. این الگو بسیاری از الگوهای امروزه روان‌شناسی را برای زندگی پوشش می‌دهد. در نتیجه می‌توان از این الگوهای مهارت زندگی برای تبیین مسائل و مشکلات زندگی استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Guidances of life skills in Nahj al-Balagha

نویسندگان [English]

  • zahra jafari 1
  • mosayeb yarmohammadi vasel 2
چکیده [English]

Life skills are abilities for adaptive and positive behavior that enables individuals to deal effectively with the demands and challenges of everyday life. Life skills are expressed through the teaching of God and especially Quran and Hadith Hadrlabh infallibles. Research method was library method. The results indicate a pattern of life skills in the context of Imam Ali (AS) Nahj al-Balagha, including strategies about life skills, good communication indicators with people, ways of managing anger, fear and grief. In addition, misery reduction strategies, and also included self-awareness, empathy and cooperative with people, creativity, criticism, decision-making and problem solving, which Imam Ali (AS) were addressed, beautifully. Life skills are rooted in all the teachings of Islam and all the religious studies focus on life skills. Applied studies of psychology and Nahj al-Balagha attempt to deduce life skills from the perspective of the divine teachings of Imam Ali (AS) which Islamic religious scholars and scientists evaluate, but further search is still required. Nowadays, this pattern covers many psychology patterns for life. Thus these pattersn of life skills can be used to explain the problems of life.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imam Ali (as)
  • Nahjolbalaghe
  • life skills

مراجع

-      
-      امامی‌نائینی، نسرین. (1388). خودآگاهی. تهران: انتشارات هنر آبی.
-      ------------------. (1387). احساسات و هیجانات. تهران: انتشارات هنر آبی.
-      جزایری، علیرضا و دهقانی، محمود. (1390). مجموعه آموزش مهارت‌های زندگی (مهارت حل مسأله). تهران: نشر دانژه. چاپ سوم.
-      جزایری، علیرضا و سینارحیمی، سید علی. (1390). مجموعه آموزش مهارت‌های زندگی (مهارت خودآگاهی). تهران: نشر دانژه. چاپ سوم.
-      حائری­یزدی، محمدحسن. (1386). پرتوی از آفتاب: هفتصد نکته از نهج‌البلاغه. مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی.
-      خلعتبری، جواد و عزیززاده حقیقی، فرشته. (1390). «تأثیر آموزش مهارت‌های زندگی و راهبردهای مقابله با فشار روانی بر سلامت روان دانشجویان دختر». دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی. سال دوازدهم. شماره دوم، 37-29.
-      رحیمیان بوگر، اسحق. (1392). مطالعه اثربخشی آموزه های نهج البلاغه بر ارتقای سلامت روان دانشجویان. فصلنامه پژوهشنامه نهج­البلاغه. سال اول، شماره اول، 84-75.
-      سرخوش، سعداله. (1384). مهارت‌های زندگی و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی. همدان: انتشارات کرشمه.
-      شرفی، محمدرضا. (1390). مهارت‌های زندگی در سیره رضوی. مشهد: مؤسسه انتشاراتی قدس رضوی.
-      صادقی­نیری، رقیه و الهیاری‌نژاد، مریم. (1392). «مثبت اندیشی و خوش‌بینی در نهج‌البلاغه». فصلنامه پژوهشنامه نهج‌البلاغه. سال اول، شماره اول، 73-63.
-      عباسی، نوذر. (1390). تحلیل کیفی بازتاب هوش هیجانی امام علی(ع) در نهج‌البلاغه. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد دانشگاه بوعلی سینا.
-      علاسوند، فریبا. (1390). مهارت‌های زندگی با رویکرد دینی. تهران: سروش هدایت.
-      علوی، سید جعفر. (1392). مهارت‌های زندگی با نگاه دینی. مشهد: نشر دانشگاه علوم اسلامی رضوی.
-      فرمهینی فراهانی، محسن و پیداد، فاطمه. (1389). مهارت‌های زندگی، ده مهارت کلیدی به همراه مهارت‌های زندگی در نهج‌البلاغه و نهج الفصاحه. تهران: انتشارات شباهنگ.
-      قائمی، مرتضی؛ یزدان­بخش، کامران و امیریان، طیـبه. (1392). عـوامل ناامیدی و راهبـردهای انگیـزشی نهج­البلاغه در درمان آنها. فصلنامه پژوهشنامه نهج­البلاغه. سال اول، شماره اول، 62-51.
-    مروتی، سهراب و رضایی، زهرا. (1392). «شاخص‌های ارتباط مطلوب مردم با زماندار در نهج‌البلاغه». فصلنامه پژوهشنامه نهج‌البلاغه. سال اول، شماره اول، 37-25.
-      مرادی، اعظم. (1386). بررسی دیدگاه غم و شادی در نهج­البلاغه با تمرکز بر روش­های شادی­آفرین. فصلنامه پژوهش­های نهج­البلاغه. شماره 21 و 22، 144-132.
-      موسوی، ابوالحسن محمدبن­حسین (سید رضی). (1379). ترجمه نهج‌البلاغه امام علی(ع). مترجم: محمد دشتی. قم: موسسه انتشارات مشهور.
-      مهدوی، نیلوفر. (1392). مهارت‌های زندگی. تهران: نشر قطره.
-      نورمحمدی، غلامرضا. (1390). مهارت‌های زندگی اجتماعی. قم: نشر معارف.
-      Botvin,G. J.; Epstein. J. A.; Baker, E. and Diaz, T. (1997). “School Based drug abuse perevention wite inner city youth: the etiology and perevention of drug abuse aminority youth”. Journal of childhood adolescent substance abuse. 15-20.
-      Sepulveda, A, R.; Lopez, C.; Macdonald, P. and Treasure, J. (2008). “Feasibility and acceptability of DVD and telephone coaching – based life skills training for carer of people with on eating disorder”. International Journal of Eating Disorders. 41(4): 318- 325.
-      Shechtman, Z.; Levy, M. and Leich Ten Tritt, J. (2005). “Impact of life skills traiting on teachers perceived environment and self efficiency”. Journal of Educational Research. 98: 144-154.
-      Tuttle, J.; Campbell–Heider N. and David T. M. (2006). “Positive adolescent life skills training for high- risk teens: results of group intervention study”. Journal of Pediatric Health Care: 20 (4): 184-191.
-      UNICEF. (2003). Which skill is life skill. www. life skill Based Education.
-      WHO. (1993). Life Skill Education. Planning for research. Derision of mental health and prevention of substance abuse: Gevena.
 
فصلنامه پژوهشنامه نهج البلاغه
دوره 4، شماره 15
آذر 1395
صفحه 99-116

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار