بازتاب آموزه های اخلاقی نهج البلاغه در اشعار و مثل های فارسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیات علمی گروه ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی دانشگاه پیام‌نور

چکیده

نهج البلاغه، نه تنها به عنوان یک متن ادبی، بلکه به عنوان منبعی سرشار از معنویت و اخلاق در بین مسلمانان شناخته شده است. با توجه به نقش این کتاب در دین، فرهنگ و ادبیات فارسی، تحقیق حاضر سعی نموده تا با واکاوی کتب و دیوان برخی از ادیبان و شاعران فارسی، از دوره های زمانی مختلف، موضوعات و مفاهیم اخلاقی نهج‌البلاغه که در متون فارسی به صورت شعر یا ضرب المثل منعکس شده است را مورد شناسایی قرار داده و به تفکیک بیان نماید. به این منظور، از مطالعات کتابخانه ای و روش توصیفی-تحلیلی استفاده شده است. نتایج نشان داد که همبستگی نزدیکی میان آموزه های ارائه شده در نهج البلاغه با پندها، اندرزها، مثل ها و اشعار فارسی وجود دارد به اندازه ای است که گاه عبارت فارسی کاملاً برگرفته از عبارت عربی بوده و گاهی نیز از نظر مضمون و نوع کاربرد، نزدیکی بسیاری میان آن ها دیده می شود. این تطابق علیرغم تعلق شعرای فارسی به سبک ها، دوره ها و شرایط اجتماعی مختلف می باشد که حاکی از تأثیرپذیری از نهج البلاغه و توجه آن ها به ترویج آموزه‌های دینی این کتاب دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Reflects the Moral Teachings of Nahj al-Balagha in Persian Poetries and Proverbs

نویسنده [English]

  • somaye tatiyan
چکیده [English]

Nahj al-Balagha, not only as a literary text, but as a source of spirituality and ethics is well known among Muslims. Given the role of the book in the religion, culture and Persian literature, the present study tried to searching Persian books and courts of some of the writers and poets from the different time periods, recognize and separate Nahj ethical issues and concepts that reflected in Persian literature as poetry or proverbs. For this purpose, the library studies and cross-sectional method is used. The results showed that a close correlation between the teachings presented in the Nahj and Persian advices, admonition, poems and proverbs. So that Persian phrases often completely taken from the Arabic words but, sometimes can be seen near to them in contents and applications. This adaptation is despite belonging Persian poets to the styles, periods and different social conditions that indicate the influence of Nahj and their attention to promoting religious teachings of this book

کلیدواژه‌ها [English]

  • Nahj al-Balagha
  • Literature
  • Ali
  • Islam
  • Comparative Studies