شرح و تفسیر نامه 53 امام علی علیه‌السلام باتاکید بر دیدگاه هرمنوتیکی امیلیو بتی (بررسی موردی شرح و تفسیر قزوینی، فیض‌الاسلام و مکارم شیرازی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه شیراز

2 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

هرمنوتیک می‌کوشد با به قاعده درآوردن فهم، بر فاصله میان متن و مفسر آن غلبه کرده، در فهم متن به خواننده کمک ­کند. تفکر در مورد متون مقدس و نحوه فهم آن یکی از دغدغه­های مفسران و مترجمان این متون بوده است، زیرا فهم آن دارای خصوصیتی است که لزوم توجه به مراد گوینده (مؤلف) را ضروری می­نماید؛ ازین­رو از حساسیت بیشتری نسبت به سایر متون برخوردار است. قرن­هاست که روش هرمنوتیک در عرصه کشف راز متون مقدس جایگاه درخورتوجهی داشته است. هدف پژوهش حاضر این است که با رویکرد هرمنوتیکی و با شیوۀ تطبیقی و تحلیلی به بررسی سه شرح و تفسیر: قزوینی، فیض‌الاسلام و مکارم شیرازی و همکارانشان از نامه 53 نهج‌البلاغه بر مبنای چهار قانون هرمنوتیکی امیلیو بتی:استقلال هرمنوتیکی موضوع، تمامیت معنا، فعلیت فهم و مطابقت هرمنوتیکی معنا، بپردازد تا در نهایت میزان پایبندی شروح یادشده به چهار قانون هرمنوتیکی بتی را نشان دهد.
نتایج پژوهش حاکی از آن است که علی­رغم رعایت قوانین هرمنوتیکی بتی در سه شرح و تفسیر یادشده، هدف هر سه شارح تمرکز بر متن اصلی بوده است. این امر نشان می­دهد که رویکرد شارحان و مفسران در شرح و تفسیر نامۀ 53 امام علی– علیه‌السلام- مؤلف‌محور بوده نه مفسرمحور.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

An Investigation of Imam Ali's Letter 53 in Nahj-al-Balaghah: Emilio Betti's Hermeneutic Perspective(Qazvini, Feiz-alIslam and Makarem (Shirazi's explication and interpretation)

نویسندگان [English]

  • Afarin Zare 1
  • Roya Mohammadi 2
1 Associate Professor in Arabic Language and Literature,ShirazUniversity,shiraz,Iran
2 Ph.D Student in Arabic Language and Literature, Shahid ChamranUniversity Of ahvaz
چکیده [English]

Hermeneutics help readers with comprehension of text through overcoming the gap between the text and its commentator, with seeking to regulate their understanding. Thinking about religious texts and the way of comprehending them is amongst the disturbances of theologians, and even commentators and translators of such contexts, because comprehension of religious texts enjoy features and attributes which make the need to consider its authors’ intention. Thus such types of texts are much more sensitive than others. It has been centuries since hermeneutics is in a considerable position in the field of discovery of religious texts’ secrets. The collection of orations and letters of Imam Ali – peace be upon him- gathered by Seyed Razi in 400 Higria as Nahj-al-balaghah is one of the Islamic religious texts.
The present research intends to study three explanations means explanation and demonstration of letter 53 from Nahj-al-balaghah by Ghazvinni, Feiz-al-Islam and Makarem Shirazi and others according to the four rules of Emilio Betti Hermeneutics. The goal is to find to what extend clarification of each of these three is based on the four rules of hermeneutics Betti. The results of the study reveal although the hermeneutics rules are taken into account in the three mentioned explanations, it is focused on the main text by all the above-mentioned commentators. So, it can be said the approach followed by the mentioned commentators in letter 53 is author-based rather than commentator-based.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Nahj-al-Balaghah
  • hermeneutics
  • Emilio Betti's Hermeneutic Rules
  • Imam Ali's Letter 53 in Nahj-al-Balaghah
  • explication and interpretation
-       اکبرزاده، فهیمه. (1386). روش‌شناسی شرح نهج‌البلاغه ابن میثم بحرانی. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه قم.
-       بلخاری، حسن. (1379). بطن متن (قرآن، تأویل و هرمنوتیک). چاپ دوم. تهران: انتشارات حسن افرا.
-      بلخر، ژوزف. (1393). آشنایی با مبانی هرمنوتیکی ایملیو بتی. ترجمه محمدحسین مختاری. چاپ اول. قم: عروة الوثقی.
-       خلیزبف، ف. ی. (1988). «التأویل»، ترجمه: عمر التنجی، مجله الفکر العربی، العدد 55-54، 16-1.
-       درخشه، جلال و نصرت پناه، محمدصادق. (1393). «کاربرد روش تحلیل هرمنوتیک در مطالعات اسلامی». جستارهای سیاسی معاصر، 5(3)، 62-39.
-       رحمانی، تقی. (1384). هرمنوتیک غربی و تأویل شرقی. چاپ اول، تهران: نشر سرایی.
-       رضوی، سیدابوالفضل. (1389). «هرمنوتیک و فهم معرفت تاریخی»، فصلنامه اندیشه دینی، شماره 37، 146-103.
-       ریخته­گران، محمدرضا. (1378). منطق و مبحث علم هرمنوتیک. اصول و مبانی تفسیر. چاپ اول. تهران: نشر کنگره با همکاری مرکز مطالعات و تحقیقات فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
-       سالار، صدیقه و تاجیک، الهه. (1389). «تأثیر هرمنوتیک در فهم قرآن». مجله فروغ وحدت، شماره 21، 32-19.
-       شهدادی، احمد. (۱۳۸۳). یادگارنامه فیض الاسلام: جستارهای علمی و پژوهشی در باب ترجمانی متون مقدس. چاپ اول. خمینی شهر: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی.
-       طاهری، حسین رضا و همکاران. (1392). «درآمدی بر هرمنتیک از منظر نهج­البلاغه». پژوهشنامه نهج­البلاغه، شماره2، 99-82.
-       علومی، اسماء (1388). «معرفى و نقدى بر روش تحقیق هرمنوتیک». مجله علوم اجتماعی، شماره 22، 99-95.
-       غازی، عزالدین. (2008). «الهرمینوطیقا أو علم تأویل الخطابات»، 5-1، گرفته شده از سایت: aladab.mihanblog.com
-       فیض‌الاسلام اصفهانی، علی­نقی. (1365). ترجمه و شرح نهج‌البلاغه. چاپ اول. تهران: چاپخانه سپهر.
-       قزوینی، محمدصالح بن محمدباقر. (1380). شرح نهج­البلاغه. تصحیح و حواشی: ابراهیم میانجی. چاپ دوم، تهران: اسلامی.
-       کمیجانی، داوود. (1384). پژوهشیتوصیفیدرکتبمقدس. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
-       مختاری، محمدحسین. (1391). حلقه مطالعاتی متن و هرمنوتیک. چاپ اول، قم: نشر مرتضی.
-     مسعودی، جهانگیر. (1386). «هرمنوتیک به مثابه روش تحقیق در علوم دینی». فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش‌های فلسفی- کلامی دانشگاه قم. شماره 3-4، 57-25.
-       مکارم شیرازی، ناصر و همکاران. (1390). پیام امام امیرالمومنین(ع): شرح تازه و جامعی بر نهج‌البلاغه. چاپ اول. قم: انتشارات امام علی بن ابی‌طالب(ع).
-       موسوی، سید محمد. (1386). «درآمدی بر هرمنوتیک و انواع آن». مجله پیک نور، شماره 5، 56-50.
-       مهدوی­کنی، صدیقه. (1384). «فهم در تفکر اندیشمندان اسلامى و دانشمندان هرمنوتیک». مجله بینات، شماره 48، 147-134.
-       ناظمیان، رضا و حاج مؤمن، حسام. (1391). «ساخت و بافت در ترجمة متون دینی بررسی مقایسه‌ای دو ترجمه از نهج‌البلاغه (شهیدی و دشتی)»، مجله ادب عربی، دوره 5، شماره 1، 254-237.
-       نامور، اکرم. (1386)، «هرمنوتیک فلسفی و قرائت‌پذیری دین». مجله تخصصی الهیات و حقوق، شماره 24، 206-181.
-       نصرى، عبدالله. (1381). رازمتن: هرمنوتیک،قرائت‌پذیرى متنومنطقفهمدین. چاپ اول، تهران: آفتاب توسعه.
-       نوروزی طلب، علیرضا. (1386). «پرسش از چیستى هرمنوتیک، تحلیل و بررسی مسائل آن». مجله باغ نظر، شماره 7، 94-61.
-       واعظی، احمد. (1380). درآمدی بر هرمنوتیک. چاپ اول. تهران: مرکز نشر پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
-       واعظی، احمد. (1379). «چیستی هرمنوتیک»، مجله ذهن، شماره 3، 149-115.
-       همتی، همایون. (1380). «هرمنوتیک و مسئله فهم متون». فصلنامه مطالعات راهبردی زنان. شماره 12، 38-49.
-       Abulad, R. SVD, E. (2007).“What is Hermeneutics?”, Kritike, Vol. 1, No. 2, 11-23.
-       Gadamer, H. G. (1976). Philosophical Hermeneutics. Translated and Edited by: David E. Linge. University of California press. No. 4, 198-212.
-       Standford Encyclopedia of Philosophy (2002). Friedrich Daniel Eenst Schleiermacher. Retrieved fromhttps://plato. Standford. Edu/entries/ Schleiermacher/ on 97/9/21.
-       Taylor, G. (1993). “A theory of practice: Hermeneutical understanding”. Higher education research and development, Vol. 12, No. 1, 59-72.
-       Wright, G. (1987). “On a general theory of interpretation: The Betti- Gadamer dispute in legal hermeneutics”. The American journal of jurisprudence, 191-244.