طراحی الگوی تصمیم‌گیری اخلاقی مدیران مبتنی بر آموزه‌های نهج‌البلاغه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت دولتی دانشگاه علامه طباطبایی

2 استادیار گروه مدیریت دولتی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

توجه به موضوع تصمیم­گیری اخلاقی با توجه به اهمیت دو موضوع تصمیم­گیری و اخلاق در زمینه دانش مدیریت، هر روز رشد بیشتری پیدا می‌کند و امروزه اندیشمندان علم مدیریت به این باور رسیده­اند که مدیران در هنگام اخذ تصمیمات، باید مؤلفه­های اخلاقی را نیز مدنظر قرار دهند؛ اما مسأله­ای که وجود دارد آن است که چه تصمیمی، اخلاقی محسوب می­شود. در این پژوهش تلاش شده است الگویی از تصمیم­گیری اخلاقی مدیران، مبتنی بر آموزه­های کتاب شریف نهج­البلاغه ارائه شود. بدین منظور از استراتژی پژوهشی داده­بنیاد استفاده گردیده است و حاصل امر، استخراج 641 گزاره­، 50 مفهوم و 14 مقوله بوده است. در این راستا ابتدا تک­تک گزاره­های نهج­البلاغه مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته و سپس مفاهیم کلیدی استخراج گردیده است. در گام بعد، مقوله­های تحقیق، متشکل از مفاهیم مستخرج قبلی، مورد شناسایی قرار گرفته و در سه نوع محوری، اصلی و زمینه­ساز دسته­بندی گردیده­اند. برخی از مهم­ترین مؤلفه­های شناسایی‌شده عبارت‌اند از: التزام به حق، عدالت، حسن تدبیر، فهم و ادراک صحیح، محوریت منافع و مصالح عامه، صداقت و امانت­داری. مقوله­های شناسایی‌شده، معیارهای الگوی تصمیم ­گیری اخلاقی مبتنی بر نهج­ البلاغه به شمار آمده و الگوی نهایی تحقیق را تشکیل داده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Designing of Ethical decision making model of managers based on Nahj-al-balaghe Teachings

نویسندگان [English]

  • hamidreza khosroabadi 1
  • behroz rezaeemanesh 2
چکیده [English]

Attention to the Ethical decision making with regard to the importance of decision making and ethics in the field of management, is growing every day and nowadays management science intellectuals have believed that managers in decisions making time must also consider ethical criteria. But the issue is that what decision is considered ethical. In this research, efforts have been made that present a model of ethical decision making of managers based on Nahj-al-balaghe Teachings will be presented. For this purpose, used from Grounded Theory Method and finally identified 641 Propositions, 50 concepts and 14 categories. In this regard, first all the propositions of Nahj-al-balaghe are examined and then the key concepts have been extracted. In next step, the research categories consisting of the concepts confronted earlier, have been identified and classified at three types included core, basic and underlying categories .Some of the most important components are identified: Commitment to the right, Justice, good policy, correct perception, focus on the public interest, truthfulness and trusteeship. These categories formed the final Ethical decision making model based on Nahj-al-balaghe teachings.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Decision making model
  • Ethical decision making
  • Nahj-al-balaghe teachings
  • Managers

مراجع

-    نهج البلاغه، (1383)، ترجمه محمد دشتی ، قم: مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امیرالمؤمنین (ع).

-    احمدی، مصطفی (1386)، «تصمیم­گیری، رویکردها و تکنیک­ها»، دو ماهنامه توسعه انسانی پلیس، سال چهارم، خرداد و تیر 1386، شماره 11، صص 9-29.

-    آذر، عادل؛ ربیعه، مسعود و قیطاسی، فاطمه (1387)، «اخلاق در علم مدیریت». فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، سال سوم، شماره 1 و 2، صص 61-70.
-    دفت، ریچارد (1385). تئوری و طراحی سازمان. ترجمه علی پارسائیان و سیدمحمد اعرابی. تهران: دفتر پژوهش­های فرهنگی.
-    سعادت، اسفندیار (1372). فرآیند تصمیم­گیری در سازمان. تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
-    علی­اکبری، حسین و رمضانی، حسین (1391)، «بررسی پایه­های نظری موضوع تصمیم­گیری مبتنی بر اخلاق اسلامی». دوفصلنامه علمی - پژوهشی مدیریت اسلامی، بهار و تابستان 1391، سال 20، شماره 1، صص 149-174.
-    مهرابی، امیرحمزه؛ خنیفر، حسین؛ امیری، علی‌نقی؛ زارعی متین، حسن و جندقی، غلامرضا (1390)، «معرفی روش­شناسی نظریه داده­بنیاد برای تحقیقات اسلامی»، مدیریت فرهنگ سازمانی، سال نهم، شماره بیست و سوم، بهار و تابستان 1390، صص 5-30.
-    Barnard, Chester. (1938). The functions of the executive. Harvard University Press.
-    Charmaz, Kathy. (2000). Grounded Theory: Objectivist and Subjectivist Methods London & Thousand Oaks: CA: Sage: Handbook of Qualitative Research.
-    Douglas, Patricia C., Davidson, Ronald A., & Schwartz, Bill. (2001). The Effect Of Organizational Culture And Ethical Orientation on Accountants' Ethical Judgment. Journal of business Ethics, 34, 101-121.
-    Fernández, Walter. (2004). Using the Glaserian Approach in Grounded Studies of Emerging Business Practices. Electronic Journal of Business Research Methods, 83-93.
-    Koontz, Harold., & Weihrich, Heinz. (1989). management (9 ed.). Mc Graw-Hill.
-    Mondy, Wayne. Sharplin, Arthur., & Flippo, Edwin. (1988). Management, concepts and practices. Allyn and Bacon.
-    Randall, Donna M., & Gibson Annetta, M. (1990). Methodology in Business Ethics Research: A Review and Critical Assessment. Journal of Business Ethics, 457-471.
-    Simon, Herbert. (1960). The new science of management decision. New York: Harper and Row.
-    Starr, Martin K. (1971). Management: A Modern Approach. New York: Harcourt Publishers Ltd.
-    Trevino, Linda Klebe. (1986). Ethical decision making in organizations: a person-situation interactionist model. Academy of Management Review, 11(3), 601-17.
 
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار