A Comparative Analysis of Conceptual Chains in the Rain Prayer of Nahj al-Balagha and Tibetan Buddhist Nature Invocations: An Interfaith Study

Document Type : Research Article

Authors

1 PhD student, Nahj al-Balagha Sciences and Education, Meybod University, Meybod, Iran

2 Associate Professor, Department of Quran and Hadith Sciences, Faculty of Theology, Meybod University, Meybod, Iran

10.22084/nahj.2025.30761.3176

Abstract

In a world where environmental crises have become a global challenge, exploring the spiritual roots of the human-nature relationship in religious traditions opens new horizons for intercultural dialogue. Accordingly, this research presents a comparative analysis of the Rain Prayer in Nahj al-Balagha and Buddhist nature invocations to analyze the similarities and differences between these two texts in addressing nature and ecological crises. The study reveals that both texts adopt a holistic view, considering nature as central to understanding the truth of existence: in Islam, as divine signs (ayat) reflecting human dependence on God's mercy, and in Buddhism, as a mirror for realizing interdependence (pratītyasamutpāda) and impermanence (anicca). Key commonalities include an emphasis on humility toward cosmic laws, environmental responsibility, and a comprehensive approach to crises. In contrast, a fundamental difference lies in their theological frameworks: the Islamic Rain Prayer centers on a vertical human-God relationship and divine will, whereas Buddhist nature invocations focus on karma and harmony with cosmic rhythms. The findings highlight the necessity of intercultural dialogue to strengthen environmental ethics – a discourse that could emerge as a new paradigm in international relations.

Keywords

Main Subjects

References

  • القرآن الکریم
  • ابن‌أبی‌الحدید، عبدالحمید (1404ق). شرح نهج‌البلاغه. تصحیح: محمد أبوالفضل إبراهیم. قم: مکتبه آیه‌الله مرعشی نجفی.
  • ابن بابویه، محمدبن‌علی (1378ق). عیون اخبار الرضا(ع). تحقیق: مهدی لاجوردی. تهران: نشر جهان.
  • --------------- (1413ق). کتاب من لا یحضره الفقیه. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  • ابن‌حنبل، احمد (1983). فضائل الصحابه. تحقیق: وصی‌الله محمد عباس. بیروت: مؤسسه الرسالة.
  • ابن مشهدی، محمد (1419ق). المزار. تحقیق: جواد قیومی اصفهانی. تهران: انتشارات اسلامی.
  • امام علی‌بن‌حسین (1403). صحیفه سجادیه. مترجم: فاطمه احمدی. قم: روز دهم.
  • برنابا (1388). انجیل. مترجم: سردار کابلی. تهران: المعی.
  • بویس، مری (1376). تاریخ کیش زرتشت. ترجمه: همایون صنعتی‌زاده. ج 1. تهران: توس.
  • بیتس، دانیل و پلاگ، فرد (1387). انسان‌شناسی فرهنگی. ترجمه: محسن ثلاثی. تهران: انتشارات علمی.
  • بیهقی، علی‌بن‌زید (1409ق). معارج نهج‌البلاغه. تحقیق: محمدتقی دانش‌پژوه. قم: کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی.
  • پاکتچی، احمد (1396). رویکردی بین‌الادیانی به معنای «من بعد الذکر» در قرآن کریم. مطالعات قرآنی و فرهنگ اسلامی، 1(1)، 21-35.
  • -------- (1398). درس‌گفتار روش تحقیق با تکیه بر حوزه علوم قرآن و حدیث. به کوشش مصطفی فروتن‌تنها. تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
  • چیس، دوین (1402). آیین بودایی در دوران معاصر: آموزه‌های کهن بودا برای انسان معاصر. ترجمه: سعید رفسنجانی‌نژاد. تهران: کتاب سره.
  • حاکم نیشابوری، محمدبن‌عبدالله (1411ق). المستدرک علی الصحیحین. تحقیق: مصطفی عبدالقادر عطا. بیروت: دارالکتب العلمیة.
  • دنبلی خویی، ابراهیم‌بن‌حسن (1320ق). الدره النجفیه. تهران: بی‌نا.
  • ثقفی تهرانی، محمد (1398ق). تفسیر روان جاوید. تهران: انتشارات برهان.
  • سیدرضی، حسین‌بن‌محمد (1390). نهج‌البلاغه. ترجمه: علی شیروانی. قم: معارف.
  • شمیسا، سیروس (1378). کلیات سبک شناسی. تهران: فردوس.
  • شوالیه، ژان و گربران، آلن (1379). فرهنگ نمادها اساطیر، رؤیاها، رسوم، ایما و اشاره، اشکال و قوالب، چهره‌ها، رنگ‌ها و اعداد. ترجمه: سودابه فضایلی. تهران: جیحون.
  • صوفی تبریزی، ملاعبدالباقی (1378). منهاج الولایه فی شرح نهج البلاغه. تحقیق: حبیب‌الله اعظمی. تهران: میراث مکتوب.
  • طباطبائی ندوشن، سید روح‌اله و میرحسینی، یحیی (1403). سنخ‌شناسی و ریشه‌یابی رفتارهای اقتصادی امویان با بنی‌هاشم؛تحلیلی انسان‌شناختی با تأکید بر مسئله قدرت. تاریخ و تمدن اسلامی، 20(49)، 33-3.
  • طیب، سیدعبدالحسین (1378). اطیب البیان فی تفسیر القرآن. تهران: انتشارات اسلام‌.‌
  • عبده، محمد (بی‌تا). شرح نهج‌البلاغه. تحقیق: محمد محیی الدین عبدالحمید. قاهره: مطبعه الاستقامه.
  • عسکری پاشایی، عین‌الله (1400). فرهنگ آیین بودا. تهران: نگاه معاصر؛ شولا.
  • قائمی‌نیا، علی‌رضا (1381). وحی و افعال گفتاری. قم: زلال کوثر.
  • قطب‌الدین راوندی، سعیدبن‌هبه‌الله (1406ق). منهاج البراعه. تحقیق: عبداللطیف حسینی کوه‌کمری. قم: کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی.
  • مطهری، مرتضی (۱۳۷۲). توحید. تهران: انتشارات صدرا.
  • مکارم شیرازی، ناصر و همکاران(1390). پیام امام امیرالمؤمنین. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
  • مکی، ابوطالب محمدبن‌علی(1417ق). قوت القلوب فی معامله المحبوب. تصحیح: باسل عیون‌السود. بیروت: دارالکتب العلمیه.
  • ممدوحی، حسن (1395). آیین خرد و عرفان ترجمه و شرح نهج‌البلاغه. قم: نشر حسن ممدوحی.
  • نواب لاهیجی، محمدباقر‌بن‌محمد (1356ق). شرح نهج‌البلاغه. تهران: اخوان کتابچی.
  • نوری، حسین (1408ق). مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل. قم: مؤسسة آل‌البیت.
  • Bcom ldan ral gri. (2005). The Sādhana of Arya Tārā: Called 'The Wheel of Swift Protection'. In Yeshe Zangmo (Ed. & Trans.), Sādhanas of the Ḍākinīs: A Cycle of Meditation Practices on the Tantric Deities of the Tibetan Buddhist Tradition (pp. 55-60). Portland, OR: Orgyan Cho Dzong Publications.
  • Bodhi, B. (2000). The connected discourses of the Buddha: A translation of the Saṃyutta Nikāya. Boston: Wisdom Publications.
  • Dalai Lama. (1999). Ethics for the new millennium. NewYork : Riverhead Books.
  • Dalai Lama. (1991). The path to enlightenment. Ithaca :Snow Lion Publications.
  • Davidson, R. M. (2004). Indian esoteric Buddhism: A social history of the Tantric movement. NewYork: Columbia University.
  • Garfield, J. L. (Trans.). (1995). The fundamental wisdom of the middle way: Nāgārjuna's Mūlamadhyamakakārikā. Oxford : Oxford University.
  • Halliday, M. A. K., & Hasan, R. (1976). Cohesion in English. London: Longman.
  • Harvey, P. (2000). An introduction to Buddhist ethics: Foundations, values and issues. Cambridge: Cambridge University.
  • Loy, D. R. (2019). Ecodharma: Buddhist teachings for the ecological crisis. Somerville: Wisdom Publications.
  • Lopez, D. S., Jr. (1998). Prisoners of Shangri-La: Tibetan Buddhism and the West. Chicago : University of Chicago.
  • Lopez, D. S., Jr. (2001). The Tibetan book of the dead: A biography. Princeton: Princeton University Press.
  • Nāgārjuna. (1995). Mūlamadhyamakakārikā (J. L. Garfield, Trans.). Oxford: Oxford University.
  • Nasr, S. H. (1996). Religion and the order of nature. Oxford: Oxford University.
  • Piyadassi Thera. (1999). The book of protection: Paritta. Kandy, Sri Lanka: Buddhist Publication Society.
  • Shaw, M. (2006). Buddhist goddesses of India. Princeton: Princeton University.
  • Studholme, A. (2002). The origins of Oṃ maṇipadme hūṃ: A study of the Kāraṇḍavyūha Sūtra. Albany: State University of NewYork.
  • Taylor, B. (2010). Dark green religion: Nature spirituality and the planetary future. Berkeley: University of California.
  • Thich Nhat Hanh. (1998). The heart of the Buddha's teaching: Transforming suffering into peace, joy, and liberation. NewYork: Broadway Books.
  • Thompson, E. R. (2008). Development and validation of an international English big-five mini-markers. Personality and Individual Differences, 45(6), 542-548. https://doi.org/10.1016/j.paid.2008.06.013
  • Willson, M. (1986). In praise of Tārā: Songs to the Saviouress. London: Wisdom Publications.
  • White, D. G. (Ed.). (2000). Tantra in practice. Princeton: Princeton University.

 

 

Quarterly Journal of Nahj al-Balagha Research
Volume 12, Issue 47
November 2024
Pages 77-103

Files

Share

How to cite

Statistics