Social Implications of Monotheism in the Thought and Governance of Imam Ali (AS)

Document Type : Research Article

Authors

1 Assistant Professor, Department of Islamic Studies, Faculty of Humanities, Bojnourd University, Bojnourd, Iran

2 Assistant Professor, Department of Theology, Farhangian University, Tehran, Iran

3 Assistant Professor, Department of Islamic Studies, Esfarayen University of Technology, Esfarayen, Iran

Abstract

Monotheism, the most important and fundamental principle in Islam, encompasses multiple and diverse dimensions. Early thinkers have discussed the theoretical aspect, while some contemporary thinkers have examined the social dimension of monotheism. The behavior of a ruler in governance, influenced by their thought, is one of the most significant factors affecting human social life. Given the necessity of emulating the Imams (AS) in both individual and social spheres, as well as the position of monotheism in Imam Ali's (AS) perspective and the possibility of applying monotheistic thought in governance, this research employs a descriptive-analytical method and examines library resources in the fields of hadith, theology, history, and biography. It aims to present the role of monotheism in Imam Ali's (AS) governance thought and practice in a desirable manner. This study demonstrates that, in addition to the necessity of focusing on the social dimension of monotheism, particularly in terms of lordship and creation, the effects of social monotheism in Imam Ali's (AS) governance are reflected in legislative and law-making aspects, political and social freedoms, preservation of human dignity, equality in financial rights, and equality before the law.

Keywords

Main Subjects


- قرآن کریم.
- ابن ابی­الحدید، عبد الحمید بن هبة الله (1404). شرح نهج‌البلاغه لابن ابی­الحدید، تحقیق: محمد ابوالفضل‏ ابراهیم. قم: مکتبة آیة الله المرعشی النجفی‏.
- ابن­اثیر، عزالدین ابوالحسن (1965). الکامل فی التاریخ، بیروت: دار­صادر.
- ابن­بابویه، محمد بن على‏ (1398). التوحید لصدوق، تحقیق: هاشم حسینی، چاپ اول، قم: جامعه مدرسین.
- -----------------‏ (1362). الخصال، تحقیق: علی اکبر غفاری، چاپ اول، قم: جامعه مدرسین.
- ----------------- (1378). عیون اخبار الرضا علیه السلام، تصحیح: مهدی لاجوردی، چاپ اول، تهران: نشر جهان.
- ----------------- (1376). الأمالی الصدوق، چاپ ششم، تهران: کتابچی.
- ابن­حیان، عبدالله بن محمد (1412). طبقات المحدثین باصبهان، تحقیق: عبدالغفور عبدالحق حسین بلوشی، بیروت: موسسه الرساله.
- ابن­حیون، نعمان بن محمد مغربى (1385). دعائم الإسلام‏، تصحیح: آصف فیضی، چاپ دوم، قم: موسسه آل­البیت(ع).
- ابن­شعبه حرانى، حسن‌بن‌على (1404). تحف العقول، تصحیح: علی اکبر غفاری، چاپ دوم، قم: جامعه مدرسین.‏
- ابن‌شهرآشوب، محمد بن على (1379).‏ مناقب آل أبی­طالب علیهم السلام، قم: علامه.
- ابوعبید، قاسم بن سلّام (1968). کتاب الاموال، تحقیق: محمد خلیل هراس، قاهره.
- امام‌خمینی، سیدروح‌الله (1388). آداب الصلاة، چاپ شانزدهم، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی.
----------------(1389)، صحیفه امام: مجموعه آثار امام خمینی (بیانات، پیام­ها، مصاحبه­ها، احکام، اجازات شرعی و نامه­ها)، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام(ره).
- برقى، احمد بن محمد بن خالد (1371). المحاسن، تصحیح: جلال‌الدین محدث ارموی، چاپ دوم، قم: دار الکتب الاسلامیه.
- بلاذری، احمد بن یحیی (1996). کتاب جمل من انساب الأشراف، تحقیق: سهیل زکار و ریاض زرکلى، چاپ اول، بیروت: دار الفکر.
- ثقفى کوفی، ابراهیم بن محمد (1410). الغارات، تصحیح: عبدالزهراء حسینی، چاپ اول، قم: ‏دار الکتاب الإسلامی‏.
- جرجانی، سیدشریف (1370). کتاب التعریفات، چاپ چهارم، تهران: ناصرخسرو.
- جعفریان، رسول (1389). تاریخ سیاسی اسلام جلد دوم تاریخ خلفا، قم: دلیل ما.
- جوده، جمال (1383). اوضاع اجتماعی- اقتصادی موالی در صدر اسلام، ترجمه: مصطفی جباری و مسلم زمانی، چاپ دوم، تهران: نشر نی.
- حسینی خامنه­ای، سید علی (1397). طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن، قم: صهباء.
- ------------------ (1367). بررسى ابعاد حکومت اسلامى، حکومت در اسلام، مقالات سومین و چهارمین کنفرانس اندیشه اسلامى، چاپ دوم، انتشارات امیر کبیر.
- دیلمی، حسن بن محمد (1412). ارشاد القلوب الى الصواب، چاپ اول، قم: الشریف الرضی.
- دینوری، ابوحنیفه احمد بن داود (1368) الاخبار الطوال، تحقیق عبد المنعم عامر، قم: منشورات الرضى.
- راغب اصفهانی، حسین‌بن‌محمد (1412). مفردات الفاظ القرآن، تحقیق صفوان عدنان، چاپ اول، بیروت: دمشق، دارالقلم ـ دارالشامیه.
- رحیم­پور، فروغ­السادات (1387). توحید از دیدگاه امام خمینی، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
- زبیدی، سیدمحمدمرتضی (1414). تاج العروس من جواهر القاموس، تصحیح علی هلالی و علی شیری، چاپ اول، بیروت: دارالفکر.
- سبحانى، جعفر (1426). الالهیات علی هدی الکتاب و السنه و العقل، تحقیق: مکی عاملی، حسن محمد، چاپ سوم، قم: المرکز العالمى للدراسات الاسلامیه.
- --------- (1394). محاضرات فی الالهیات، تلخیص علی ربانی گلپایگانی، چاپ دوازدهم، قم: موسسه امام صادق(ع).
- سرخسی، محمد بن احمد (1414). المبسوط، بیروت: دارالمعرفه.
- سید قطب (1387). معالم فی الطریق (نشانه­های راه)، ترجمه سید محمود محمودی، تهران: احسان.
- شریف رضی، محمد بن حسین (1414). نهج‌البلاغه، تحقیق: صبحی صالح، قم: هجرت.
- شریعتی، علی (بی­تا). اسلام شناسی، تهران: حسینیه ارشاد.
- شریعتمداری، علی (1361). سه مقاله: انقلاب فرهنگی، آزادی در دانشگاه، تقوا و آزادی در تعلیم و تربیت، تهران: نهضت زنان مسلمان.
- صدر، سید محمدباقر (1399). لمحه فقهیه التمهید عن مشروع الجمهوریه الاسلامیه فی ایران، تهران: جهاد البناء.
- صفار، محمدبن‌حسن (1404). بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد صلی­الله­علیهم، قم: کتابخانه مرعشی نجفی.
- طبری، محمدبن‌جریر (1967). تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق محمد أبوالفضل ابراهیم، بیروت: دار­التراث.
- طوسی، محمدبن‌حسن (1407). تهذیب الأحکام، تحقیق: حسن خرسان، چاپ چهارم، تهران: دار الکتب الاسلامیه‏.
- طباطبائی، سید محمدحسین (1320). فرازهائی از اسلام، قم: جهان آرا.
- ------------------ (1387). مجموعه رسائل، قم: بوستان کتاب.
- ------------------ (1417). المیزان فی تفسیر القرآن، چاپ پنجم، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
- عالی، محمدباقر، غضنفری، مهدی، ناصرپور، صادق و پورعزت، علی‌اصغر (1403). تعریف حکمرانی (فراترکیبِ چیستی حکمرانی)، فصلنامه حکمرانی متعالی، سال پنجم، شماره 18، 61-86.
- عبدالمقصود، عبدالفتاح (1371). امام علی بن ابی­طالب(ع)، ترجمه سید محمود طالقانی، تهران: شرکت سهامی انتشار.
- علامه حلی، حسن‌بن‌یوسف (1373). کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، قم: انتشارات شکوری.
- کلینى، محمدبن‌یعقوب‏ (1407). الکافی، تصحیح: علیاکبر غفاری و محمد آخوندی، چاپ چهارم، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
- لاک، جان (1379). رساله دوم درباره حکومت(آزادی فرد و قدرت دولت)، ترجمه محمود صناعی، تهران: هرمس.
- لوئی، شارل منتسکیو (1363). روح القوانین، علی‌اکبر مهتدی، تهران: امیرکبیر.
- محمودی، محمدباقر (1397). نهج‌السعاده فی مستدرک نهج‌البلاغه، بیروت: موسسه الاعلمی.
- مصباح یزدی، محمد تقی (1391). آموزش فلسفه، چاپ دوازدهم، تهران: بین‌الملل.
- مطهری، مرتضی (1387). جهان‌بینی توحیدی، تهران: بنیاد علمی و فرهنگی شهید مطهری.
- مفید، محمد بن محمد (1413 الف). الجمل و النصره لسید العتره فی حرب البصره، تصحیح: علی میر شریفی، چاپ اول، قم: کنگره شیخ مفید.
- -------------- (1413 ب). الاختصاص، تصحیح: على‌اکبر غفاری و محمود محرمى زرندى، چاپ اول، قم: کنگره شیخ مفید.
- -------------- (1413 ج). الارشاد فی معرفة حجج الله على العباد، تصحیح: مؤسسة آل­البیت علیهم السلام، چاپ اول، قم، کنگره شیخ مفید.‏
- منقری، نصر بن مزاحم (1404). وقعه صفین،‏ تصحیح: عبدالسلام محمد هارون، قم: مکتبة آیة الله المرعشی النجفی‏.
- وینسنت، اندرو (1376). نظریه دولت، حسین بشیریه، تهران: نشر نی.
- نصر، سید حسین (1385). قلب اسلام، ترجمه سید محمد صادق خرازی، چاپ چهارم، تهران: نشر نی.
- یحیی بن آدم، القرشی (1384ق). الخراج، تصحیح: احمد محمد شاکر، بیروت: المطبعه السلفیه و مکتبتها.
- یعقوبی، احمد بن ابی­یعقوب (بی­تا). تاریخ الیعقوبى، بیروت: دار صادر.
- Thomas, E. (1992). Dignity as practical Reason in Kant's Moral Theory. New York: Cornell Univercity Press.