ORIGINAL_ARTICLE
الگوی نظری مدیریت جهادی با استفاده از سخنان امیرالمومنین(ع) در نهجالبلاغه
«مدیریت جهادی» ازجمله مفاهیم نوظهوری است که میتواند بُعد سازمان و مدیریت در الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت را در حد مطلوبی توضیح دهد. نقطه ثقل این مفهوم کار و تلاش حکیمانه است که با نوعی مجاهدت الهی همراه شده است و باعث میشود نتیجتاً حرکت پرتلاشتر و سریعتری دررسیدن به اهداف صورت گیرد. ازآنجاکه مفهوم جهاد یک پدیده برآمده از ایدئولوژی دینی است، یک راهکار مناسب در این زمینه علمی، بررسی الگوی مدیریت جهادی امیرالمومنین(ع) است که بهعنوان شخصی معصوم در حدود پنج سال مدیریت جامعه را برعهده داشتهاند. این پژوهش در پی دستیابی به این الگو از روشی معتبر بوده است. روش بهکار گرفته شده در این تحقیق، «مطالعه موردی» از طریق «تحلیل مضمون» تمامی عبارات کتاب نهجالبلاغه و سپس ساخت الگوی نهایی از نتایج بهدستآمده در مرحله تحلیل مضمون است. در این پژوهش پس از کدگذاری 5255 عبارت کتاب نهجالبلاغه به کمک نرمافزارِ تحلیل متنِ مکس کیودا نسخه 12 و شکلدهی قالب مضامین در سه بُعد اصلی «محیط امیرالمومنین(ع)»، «ویژگیهای شخصی امیرالمومنین(ع)» و «نظام مدیریت جهادی امیرالمومنین(ع)»، الگوی مدیریت جهادی آن حضرت شامل ابعاد نگرشی، انگیزشی، رویکردی و رفتاری-عملکردی، که خود دربردارنده 25 مؤلفه و 28 شاخص هستند بهدست آمد. همچنین 15 مؤلفه از الزامات بهکارگیری مدیریت جهادی و شرایط آن و شش مؤلفه از نتایج و دستاوردهای مدیریت جهادی از تحلیل مضمون نهجالبلاغه استخراجشده و ابعاد اصلی الگوی نهایی را تکمیل نموده است. ویژگی این الگو آن است که میتواند سنجهای برای ارزیابی مدلهای مدیریت جهادی نسبت به الگوی مدیریت جهادی یک فرد معصوم در مکتب مدیریت اسلامی باشد.
https://nab.basu.ac.ir/article_3068_a85957efcc59582c37c8296c93a82da6.pdf
2019-11-22
1
24
10.22084/nahj.2019.16262.2036
مدیریت اسلامی
مدیریت جهادی
امیرالمومنین(ع)
نهجالبلاغه
تحلیل مضمون
داود
خزائی
davoodkhazaei_1@yahoo.com
1
دانشجوی دکتری مدیریت دانشگاه علامه طباطبائی
AUTHOR
علی اکبر
افجه ای
afjahi@srbiau.ac.ir
2
استاد گروه مدیریت بارزگانی دانشگاه علامه طباطبائی
LEAD_AUTHOR
وحید
خاشعی
khashei@atu.ac.ir
3
دانشیار گروه مدیریت بازرگانی دانشگاه علامه طباطبائی
AUTHOR
احمد
فربهی
afarbehi53@gmail.com
4
مدرس حوزه علمیه، حوزه علمیه قم، قم
AUTHOR
- ابنابیالحدید، فخرالدین ابوحامد عبدالحمید. (1378). شرح نهجالبلاغه. جلد اول. بیروت: دارالکتب العلمیه.
1
- احمدزاده، سیدمرتضی؛ حسنی، مجتبی؛ کریمپور، محمدمهدی؛ طاهری جانبازلو، حمیدرضا و کمیلی فرد، سید مجتبی. (1396). درآمدی بر مدیریت جهادی مبتنی بر آموزههای نهجالبلاغه و سیره امامین انقلاب اسلامی و شهداء. جلد اول. تهران: انتشارات بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق(ع).
2
- اصلیپور، حسین. (1395). درآمدی بر نظریه مدیریت جهادی. تهران: انتشارات مرکز مطالعات و برنامهریزی شهر تهران.
3
- جرداق، جرج سمعان. (1956). الامام علی صوت العداله الانسانیه. چاپ اول. بیروت: دارالفکر الاسلامیه.
4
- خادمی، حسینعلی. (1394). تأثیر ویژگیهای رهبر در مدیریت جهادی بر عملکرد مدیران رسانهای. بهروز رضایی منش (استاد راهنما). تهران: دانشگاه علامه طباطبائی.
5
- خاشعی، وحید. (1395). کاوشی در مؤلفههای مدیریت جهادی با الهام از فرهنگ جهادی انقلاب اسلامی. تهران: نخستین گردهمایی سراسری مدیریت جهادی.
6
- دبیرخانه دائمی مدیریت جهادی. (1395). مصاحبههای تخصصی مدیریت جهادی. تهران: انتشارات مرکز مطالعات و برنامهریزی شهر تهران.
7
- ذاکری قزاآنی، زهرا. (1393). تأثیر مدیریت جهادی بر اثربخشی سازمان. ناصر پورصادق (استادراهنما). تهران: دانشگاه علامه طباطبائی.
8
- سلیمانی، رضا. (1395ب). تأملی جهادی در سبکشناسی سیاستهای مدیریتی در چین. تهران: انتشارات مرکز مطالعات و برنامهریزی شهر تهران.
9
- سلیمانی، رضا. (1395الف). بررسی جنبههای مختلف نظام سیاستگذاری و سبک مدیریتی در ژاپن (الزاماتی برای کاربست در مدیریت جهادی). تهران: انتشارات مرکز مطالعات و برنامهریزی شهر تهران.
10
- عابدی جعفری، حسن؛ تسلیمی، محمدسعید؛ فقیهی، ابوالحسن و شیخزاده، محمد. (1390). «تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در دادههای کیفی»، نشریه اندیشه مدیریت راهبردی (اندیشه مدیریت)، 5(2)، 151-198.
11
- عبده، محمد. (1376). کتاب شریف نهجالبلاغه، متن تصحیح شده عربی، همراه با شرح شیخ محمد عبده. ترجمه علی اصغر فقیهی. تهران: انتشارات صبا.
12
- عوضپور، مهدی. (1395). مؤلفههای مدیریت کارآمد در شرق آسیا. تهران: انتشارات مرکز مطالعات و برنامهریزی شهر تهران.
13
- فلیک، اووه. (1394). درآمدی بر تحقیق کیفی. ترجمه هادی جلیلی. تهران: نشر نی.
14
- قاضی میرسعید، سید علیرضا و تاجآبادی، حسین. (1395). «مفهوم توسعه و پیشرفت در اندیشه مقام معظم رهبری(مدظله)»، فصلنامه مدیریت اسلامی، سال24 شماره 3، 147-169.
15
- کریمیفرد، حسن؛ نعمت نیا، جاسم و همکاران. (1395). الگوی توسعه آلمان و دلالتهای آن بر مدیریت جهادی. تهران: انتشارات مرکز مطالعات و برنامهریزی شهر تهران.
16
- گنجعلی، اسداله؛ بیدی، مجتبی و علی شیری، محمدمهدی. (1393). شایستگیهای مدیریتی مدیران جهادی؛ تحلیلی داده بنیاد. تهران: نخستین گردهمایی سراسری مدیریت جهادی.
17
- لطیفی، میثم؛ فرهمند، وحید و صالحی، حسن. (1393). طراحی الگوی شایستگی مدیران جهادی با رویکرد ساختاری تفسیری(ISM). تهران: نخستین گردهمایی سراسری مدیریت جهادی.
18
- محمدزاده، علی. (1393). شناسایی مؤلفههای مدیریت جهادی. تهران: نخستین گردهمایی سراسری مدیریت جهادی.
19
- محمدی سیاهبومی، حمیدرضا. (1395). رابطه مدیریت جهادی و استراتژیهای اقتصاد مقاومتی. داود حسین پور (استادراهنما). دانشگاه علامه طباطبائی.
20
- Braun, V. and Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative research in psychology; 3(2), ISSN 0887-1478: 101-107.
21
- Cresswell, John W. (2017). Qualitative inquiry & research design, Choosing among five approaches. California: SAGE publications.
22
ORIGINAL_ARTICLE
بازخورد حضرت علی(ع) با دو مفهوم «ستم» و «عدالت» در ساختار جامعه
دورة حکومت حضرت علی(ع)، یکی از پرتلأطمترین دوران اسلام است. دورانی که پس از جانشینی پیامبر(ص)، با انواع فتنهها، آشوبها، جنگها و منازعات داخلی همراه بود و بالاخره با توطئهای به شهادت آن حضرت انجامید. امام علی(ع) در این دورة متلاطم، با آگاهی و دیدة تیزبین، توانست قوانین و مبانیای به نام «عدالت»، «آزادی»، «حقوق فردی» و «حقوق اجتماعی» ایجاد کند. تمام نظریههای امام، برگرفته از آیات قرآن و رسالت و سنت حضرت پیامبر(ص) بود. بررسی گفتار و رفتار امام اول شیعیان نشان میدهد که اِشراف کافی و خردورزانه به «دین»، «دین و جامعه» و «اخلاق» داشتهاند. این مبانی در تمام میراث فکری آن حضرت وجود دارد که نشان از تمرکز خاص ایشان در جامعه بهعنوان خلیفه مسلمین است. امام علی(ع)، بهعنوان متفکرِ تیزبین، در جهان پرآشوبِ عصر خود، با راهکارهای سیاسی - اجتماعی خاص در پی کسب آزادی، اخلاق، عدالت و حقوق فردی و نشاندادن راههای وصول به آن و نگهداری از آن بود. شیوة پژوهش در اینمقاله، پژوهش نظری با روش تحلیلی - توصیفی و رویکردی جامعهشناختی است که با استفاده از آن و تجزیهوتحلیل دادههای متن، به ابعاد گوناگون سؤالهای طرحشده پاسخ داده است.
https://nab.basu.ac.ir/article_3069_6e04d5f943298a6222770cd4dd72b400.pdf
2019-11-22
25
43
10.22084/nahj.2019.17512.2141
امام علی(ع)
عدالت
ستم
ساختار جامعه
روش تحلیل توصیفی
صدیقه
سلیمانی
s_solimani79@yahoo.com
1
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیامنور
AUTHOR
یوسف
عالی عباس آباد
yosef_aali@yahoo.com
2
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیامنور
AUTHOR
حسین
آریان
arian.amir20@gmail.com
3
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران
LEAD_AUTHOR
- آمِدی، عبدالواحد. (1378ق). غررالحکم و دررالکلم، تهران: [بینا].
1
- ابنابیالحدید، عبدالحمید بن هبةالله. (1378ق). شرح نهجالبلاغه، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: دار أحیاء الکتب العربیه.
2
- اسپینوزا، باروخ. (1392). اخلاق، ترجمة محمد جهانگیری، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
3
- استوارت میل، جان. (1358). رساله دربارة آزادی، ترجمة جواد شیخالاسلامی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
4
- جرداق، جرج. (1376). امام علی(ع) صدای عدالت انسانی، ترجمة سیدهادی خسروشاهی، قم: خرّم.
5
- جوادی آملی، عبدالله. (1378). زن در آیینة جلال و جمال، قم: اسراء.
6
- جهانبین، فرزاد و نعمتی، محمد. (1394). «معیار و راهبردهای عدالت اقتصادی در نهجالبلاغه»، فصلنامة پژوهشنامه نهجالبلاغه، 3(10)، 103-122.
7
- خویی، عبدالله. (1387). منهاج البراعة فی شرح نهجالبلاغة، قم: تبیان.
8
- شهیدی، سیدجعفر. (1377). ترجمة نهجالبلاغه، تهران: علمی و فرهنگی.
9
- علایی رحمانی، فاطمه. (1369). زن از دیدگاه نهجالبلاغه، قم: تبلیغات اسلامی.
10
- فالکس، کیث. (1381). شهروندی، ترجمة محمدعلی دلفروز، تهران: کویر.
11
- فتحی، سروش و مختارپور، مهدی. (1390). «توسعة شهری، شهرنشینی و حقوق شهروندی»، مطالعات توسعة اجتماعی ایران، 3(4)، 89-105.
12
- فیض کاشانی، ملامحسن. (1362). اصول المعارف، تصحیح سیدجلال الدین آشتیانی، قم: جامعة مدرسین.
13
- کوزر، لوئیس. (1373). زندگی و اندیشه بزرگان جامعهشناسی، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: علمی.
14
- مجلسی، محمدباقر. (1403ق). بحارالانوار، بیروت: داراحیاء التُراث العربی.
15
- مجیدی، حسن و مقری، فاطمه. (1393). «جایگاه کار و تقسیمکار در نهجالبلاغه»، پژوهشنامة علوی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 5(2)، 99-117.
16
- مطهری، مرتضی. (1368). عدل الهی، تهران:صدرا.
17
- مقیاسی، حسن و فراهانی، سمیرا. (1393). «سبکشناسی لایهای در خطبة 27 نهجالبلاغه»، فصلنامة پژوهشنامه نهجالبلاغه، 7، 39-62.
18
- مولایی، محمد. (1394). «آزادی در نظام حکومت اسلامی از منظر نهجالبلاغه»، فصلنامة پژوهشنامه نهجالبلاغه، 3(11)، 1-16.
19
- وحیداختر. (1364). عناصر فلسفة وجودی در فکر اقبال، ترجمة محمدمهدی رستمی (شاهرودی)، به کوشش دکتر غلامرضا ستوده، تهران: دانشگاه تهران، 403-427.
20
- هلد، دیوید. (1384). مدلهای دموکراسی، ترجمة عباس مخبر، تهران: روشنفکران و مطالعات زنان.
21
- همایون کاتوزیان، محمدعلی. (1377). نه مقاله در جامعهشناسی تاریخی ایران، تهران: مرکز.
22
- Mofidi, M., Devellis, R. F., Devellis, B. M., Blazer, D. G., Panter, A. T. & Jordan, J. M. (2007). “The Relationship between Spirituality and Depressive Symptom”, Journal of Nervous & Mental Disease, Vol. 195(8), 681-688.
23
ORIGINAL_ARTICLE
تبیین وظیفهگراییِ معرفتی در نهجالبلاغه و آثار آن در نظام تعلیموتربیت
چکیده انسانها هر روزه با باورها، ادعاها و موضوعاتی در زمینههای مختلف دینی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و ... مواجه میشوند که باید در مقام پذیرش یا رد آنها برآیند. لازمه طرح کردن، پذیرش یا رد هر باور و ادعایی، ابتنای آن بر عقلانیت است. قرآن کریم، نهجالبلاغه و سایر منابع دینی و احادیث و روایات همواره آدمی را به عقلورزی و پرهیز از مسکوت ماندن قوۀ تعقل دعوت کردهاند. وظیفهگراییِ معرفتی، فرد را بهسوی بررسی عقلانی یک ادعا قبل از طرح، پذیرش یا رد آن سوق میدهد. هدف از پژوهش حاضر تبیین وظیفهگراییِ معرفتی در نهجالبلاغه و آثار آن در نظام تعلیم و تربیت است. برای این منظور از روش تحلیل مفهومی و تحلیل محتوای کیفی استفاده شده که طی آن ابتدا وظیفهگراییِ معرفتی مورد تحلیل قرار گرفت و سپس متن کامل نهجالبلاغهمورد بررسی قرار گرفته و چهـار مؤلفۀ پرسشـگری، استـدلالورزی، جامعیت فکری، حقیقتجویی، برای وظیفهگراییِ معرفتی تبیین شد و نتایج کاربست آن در نظام تعلیم و تربیت، بررسی شد.
https://nab.basu.ac.ir/article_3070_76f7381a8687d2eca099a5b70f7b0c1d.pdf
2019-11-22
45
63
10.22084/nahj.2019.17895.2179
نهجالبلاغه
نظام تعلیم و تربیت
وظیفهگراییِ معرفتی
مسئولیتپذیری
فرامرز
محمدی پویا
muhammadipouya@yahoo.com
1
استادیار گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بوعلیسینا، همدان
LEAD_AUTHOR
- قرآن کریم.
1
- احمدی، غلامعلی. (1380). «کاربرد روش حل مسأله در آموزش علوم». تعلیم و تربیت. شماره 1، 125-115.
2
- ارنشتاین، آلن سی و هانکینس، فرانسیس، پی. (1373). مبانی فلسفی،روانشناختی و اجتماعی برنامهی درسی. ترجمه سیاوش خلیلی شورینی. تهران: یادواره کتاب.
3
- اوکیف، تری؛ استامپ، النور؛ لامنت، جان؛ دنووان، پیتر و پلانتینگا، آلوین. (1380). جستارهایی در فلسفه دین، ترجمهی مرتضی فتحیزاده. چاپ اول. قم: انتشارات دانشگاه قم.
4
- بابامحمدی، حسن و خلیلی، حسین. (1383). «مهارتهای تفکر انتقادی دانشجویان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی سمنان». آموزش در علوم پزشکی. دوره 4، شماره 12، 29-23.
5
- باقری، خسرو. (1387). درآمدی بر فلسفهی تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی ایران، ج 1، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
6
- بهشتی، سعید. (1382). «درآمدی بر قلمروشناسی عقلانیت در تربیت اسلامی». فصلنامه تعلیم و تربیت. سال 19، شماره 4، 161-131.
7
- بهمنی، فرود؛ یوسفی، علیرضا؛ نعمتبخش، مهدی؛ چنگیز، طاهره و مردانی، محمد. (1384).«مهارتهای تفکر انتقادی دانشجویان علوم پایه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان». آموزش در علوم پزشکی. دوره 5، شماره 2، 45-41.
8
- بیجنوند، فرامرز. (1390). تبیین مؤلفههای تفکر انتقادی و بررسی رابطهی آن با تولید علم در بین اعضای هیأت علمی دانشگاه شاهد و ارائهی راهکارها. پایاننامه کارشناسی ارشد رشتهی فلسفه تعلیم و تربیت. اکبر رهنما. دانشگاه شاهد.
9
- پترسون، مایکل؛ هاسکر، ویلیام؛ ریچنباچ، بروس و باسینگر، دیوید. (1387). عقل و اعتقاد دینی؛ درآمدی بر فلسفه دین، ترجمه احمد نراقی و ابراهیم سلطانی. چاپ پنجم. تهران: انتشارات طرح.
10
- پورحسن، قاسم. (1391). «مسأله باور پایه و نظام معرفتی علامهطباطبایی»، حکمت معاصر. سال 3، شماره 1، 54-33.
11
- تمیمی آمدی، عبدالواحد. (1366). تصنیف غررالحکم و درر الکلم. ج 2. قم: دفتر تبلیغات.
12
- جوادپور، غلامحسین. (1389). «پیشزمینههای معرفتشناختی اخلاقِ باور». آیین حکمت. سال 2، شماره 6، 63-35.
13
- ------------. (1390). «اخلاقِ باور، رهیافتی به پیوند اخلاق و معرفتشناسی». پژوهشنامه اخلاق. سال 4، شماره 11، 84-55.
14
- حکیمی، محمد و حکیمی، علی. (1386). الحیاه. ترجمهی احمد آرمان. تهران: نشر دلیل ما.
15
- دشتی، محمد. (1383). ترجمۀ نهجالبلاغه. چاپ دوم. قم: مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امیرالمؤمنین.
16
- دکارت، رنه. (1369). تأملات در فلسفۀ اولی. ترجمهی احمد احمدی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
17
- سلطان القرائی، خلیل. (1384). فلسفهتعلیموتربیتوآرایتربیتی. تبریز: انتشارات دانشگاه تبریز.
18
- شمس، منصور. (1384). آشنایی با معرفت شناسی. چاپ اول. تهران: طرح نو.
19
- شهابی، محمود. (1384). «تفکر انتقادی و آموزش انتقادی». آموزش علوم اجتماعی. دوره 8، شماره 4، 16-10.
20
- طباطبایی، سید محمدحسین. (1374). الـمیزان فی تفسیر القرآن (تفسیر المیزان). ترجمهی سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
21
- عباسی یادکوری، مروارید. (1381). بررسی محتوای کتاب مطالعات اجتماعی مقطع متوسطه در پرورش مهارتهای تفکر انتقادی بر مبنای دیدگاه اجتماعی برنامه درسی. پایاننامه کارشناسی ارشد رشتهی برنامهریزی درسی. داریوش نوروزی. دانشگاه علامه طباطبائی.
22
- غائبی، امیر و امیری پری، ربابه. (1394). «بررسی رابطه بین رفتار اطلاعیابی در وب و تفکر انتقادی؛ مطالعه موردی: دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا(س)». اندیشههای نوین تربیتی. دوره 11، شماره 2، 68-49.
23
- قنبری پریخانی، نازی و طاهرینیا، علیباقر. (1397). «تحلیل انسجام و پیوستگی خطبههای امام علی(ع) با موضوع حکمیت بر اساس تحلیل محتوای کیفی». پژوهشنامه نهجالبلاغه. سال 6، شماره 22، 56-39.
24
- ماهروزاده، طیبه و شاهی، بتول. (1392). «بررسی ماهیت تربیتی تفکر انتقادی از دیدگاه اسلام و پساساختارگرایی». مدیریت و برنامهریزی در نظامهای آموزشی. سال 6، شماره 11، 66-45.
25
- مایرز، چت. (1386). آموزش تفکر انتقادی. ترجمهی خدایار ابیلی. تهران: انتشارات سمت.
26
- مجلسی، محمدباقر. (1372). بحارالانوار. ج 75. تهران: انتشارات اسلامیه.
27
- ------------.(بیتا). بحارالانوار الجامعه الدرر اخبار الائمه الاطهار. ج 2 و 14 و 86. بیروت: موسسه الوفاء.
28
- محمدیپویا، فرامرز. (1396). تبیین بایستههای معرفتشناختی اخلاقِ باور و نقش تفکر انتقادی در آن بهمنظور ارائه الگوی نظری آموزش اخلاقِ باور. رساله دکتری فلسفه تعلیم و تربیت. دانشگاه خوارزمی.
29
- محمدیپویا، فرامرز؛ ضرغامیهمراه، سعید؛ سجادی، سید مهدی؛ قائدی، یحیی و محمودنیا، علیرضا. (1395). «تبیین جایگاه تفکر انتقادی در وظیفهگراییِ معرفتی اخلاقِ باور». پژوهشهای اخلاقی. سال 6، شماره 4، 211-183.
30
- محمدیپویا، فرامرز؛ ضرغامیهمراه، سعید؛ قائدی، یحیی و محمودنیا، علیرضا. (1396). «تبیین بایستههای اخلاقِ باور». پژوهشهای اخلاقی. سال 7، شماره 4، 136-111.
31
- محمودی، ایوب؛ نوروزی، رضاعلی و نجفی، محمد. (1390). «ویژگیها و ثمرات تفکر انتقادی از دیدگاه امام علی(ع)». پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، سال 19، شماره 13، 111-93.
32
- مطهری، مرتضی. (1388). مجموعه آثار. تهران: صدرا.
33
- -----------. (1394). مجموعه آثار. تهران: صدرا.
34
- مقتدایی، لیلا؛ امیری، مجید؛ نظری، حسین و موسوی، ستاره. (1395). «جایگاه و اهمیت تفکر انتقادی از دیدگاه قرآن و امام علی(ع)». اسلام و علوم اجتماعی. سال 8، شماره 15، 167-133.
35
- معارف، مجید و قاسمی حامد، مرتضی. (1396). «کارکردهای عقل در نهجالبلاغه». پژوهشهای قرآن و حدیث. سال 50، شماره 2، 337-315.
36
- مکارم شیرازی، ناصر. (1374). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
37
- ملایوسفی، مجید؛ الهیاری، احمد و اسکندری، مریم. (1391). «مطهری و اخلاق باور». حکمت معاصر. سال 3، شماره 1، 140-119.
38
- نقیبزاده، میرعبدالحسین. (1390). نگاهی به نگرشهای فلسفی سدهی بیستم. چاپ دوم. تهران: انتشارات طهوری.
39
- Avicenna, (2005). The metaphysics of the healing. Translated by Michael E. Marmura. Brigham young University.
40
- Beck, F. A. G. (1964). Greek education. New York: Barnes and noble inc.
41
- Chignell, A. and Dole, A. (2005). The ethics of religious belief: A Recent history in God and the Ethics of Belief. Cambridge University Press.
42
- Chisholm, R. M. (1961). “Evidence as justification”. Journal of philosophy, 23(58), 739-748.
43
- Clark, D. and Holt, J. (2001). “Strategies to overcome obstacles in the facilitation of critical thinking”. Nursing education. 25, 291-298.
44
- Clifford. W. K. (1877). The ethics of belief. Contemporary review, copyright(c) 2003 proquest information and leaning company Ltd.
45
- Clifford, W. K. (1901). Lectures and Essays. (The ethics of belief), edited by: Leslie Stephen and Sir Frederick Pollock, New York, the Macmillan and CO, limited.
46
- Coombs, J. R. and Daniels, L. R. B. (1991). Philosophical inquiry: conceptual analysis. In: Edmund C. Short. E. C. (1991). Forms of curriculum inquiry. SUNY Press.
47
- Duron. R and Et al. (2006). “Critical thinking framework for any Discipline international”. Teaching and learning in higher education, 17(2), 160-166.
48
- Eells, E. and Maruszewski, T. (1991). Probability and Rationality. In: Cohen. J. (1991). Philosophy of Science. Rodopi.
49
- Ennis, R. H. (2002). An outline of goals for a critical thinking curriculum and its assessment. Available at: http://faculty .ed .Uiuc. edu/rhennis.
50
- Facione, P. A. (1990). The California Critical Thinking Skills Test-college level. technical report#2. Factors predictive of CT skills. Millbrae, CA: California Academic Press.
51
- Fisher, A. (2001). Critical thinking: an introduction. the university press of Cambridge, http:// www. cambridge.org.
52
- Hatcher, D. L. and Spencer, L. A. (2005). Reasoning and writing: from critical thinking to composition. 3th ed, boston, american press.
53
- Johnson, E. B. (2002). Contextual teaching and learning: what it is and why its here to stay. United kingdom: corwin press.
54
- Kenny, A. (1992). What is faith?: essays in the philosophy of Religion. oxford university press.
55
- Lipman, M. (1996). Philosophy go to school. Philadelphia, temple university press.
56
- Marzano, R. J. and Brandt, R.S. and Sue Hughes. C. and Fly Jones. B. and Presseisen. B. Z. and Rankin. S.C. and Suhor. CH. (1988). Dimensions of thinking: a framework for curriculum and instruction. assn for supervision & curriculum.
57
- Oksenberg, R. A. (1998). Plato's counsel on education, Philosophy: the journal of the royal institute of philosophy. Cambridge university press.
58
- Papastephanlou, M. (2004). “Educational critique, critical thinking and the critical philosophical traditions”. Philosophy of education, 38, 370-377.
59
- Paul, R. and Elder, L. (2000). Critical thinking: the path to responsible citizenship. High school magazine, 7 No 810015 AP 2000.
60
- Pojman, L. P. (2003). The theory of knowledge: classical and contemporary readings. Wadswoth publishing company.
61
- Pring, R. (1999). “Neglected educational aims moral seriousness and social commitment”. In the aims of education, 157-185.
62
- Schafersman, S .D. (1991). An introduction to critical thinking. Janury.
63
- Siegel, H. (1998). Educating reason: rationality, critical thinking and education. New York: routledge.
64
- UNESCO. (2013). Global framework on MIL indicators. [On Line]:availablefrom:URL:http://www.unesco.org/new/en/communication-and-information/media-development/media-literacy/ globalframework-on-mil-indicators.
65
- Winningham, M. and Preusser, B. (2001). Crotoca; tjomlomg om, edoca;- sirgoca; settomgs(a case study approach). Missouri, mosby, inc press.
66
- Woolfoolk, A. E. (1995). Teaching critical thinking and skills, educational psychology. 6 th ed, boston: allyn and bacan.
67
ORIGINAL_ARTICLE
طراحی الگوی عوامل مؤثر بر تقویت خودکنترلی در منابع انسانی سازمانها مبتنی بر آموزههای نهجالبلاغه
ازجمله مبانی نظری مربوط به کنترل که امروزه بر آن تأکید میشود، خودکنترلی است. ازآنجا که فرهنگ حاکم بر سازمانهای کشور ما نشأتگرفته از فرهنگ دینی و از جمله فرهنگ علوی است، بستر لازم برای تقویت خودکنترلی در منابع انسانی آنها با استفاده از آموزههای نهجالبلاغه وجود دارد. لذا، پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی عوامل مؤثر بر تقویت خودکنترلی در منابع انسانی سازمانها مبتنی بر آموزههای نهجالبلاغه انجام شد. برای این منظور، از نظریهپردازی دادهبنیاد که نوعی راهبرد تحقیق کیفی است، استفاده شد. با طی مراحل فرآیند نظریهپردازی دادهبنیاد شامل کدگذاریهای باز، محوری و انتخابی، 442 کد، 168 مفهوم و 18 مقوله شناسایی شد که از طریق کدگذاریهای ذکر شده به ترتیب کدها به مفاهیم و مفاهیم به مقولهها تبدیل شدند و در نهایت با برقراری پیوند بین مقوله ها، الگوی پژوهش تدوین و ارائه شد؛ الگویی که سازمانها میتوانند با بهرهگیری از آن خودکنترلی در منابع انسانی خود را تقویت کرده و بهاینترتیب سلامت اداری در محیط کار را با کمترین هزینه بهبود بخشند.
https://nab.basu.ac.ir/article_3071_1e7705d362f53ce8008845bd95ddc877.pdf
2019-11-22
65
75
10.22084/nahj.2019.18440.2222
خودکنترلی
آموزههای نهجالبلاغه
منابع انسانی
نظریهپردازی دادهبنیاد
محمد
حکاک
hakak.m@lu.ac.ir
1
دانشیار گروه مدیریت، دانشگاه لرستان
AUTHOR
حیدر
صیدزاده
seidzadeh.he@fc.lu.ac.ir
2
دانشجوی دکترای مدیریت منابع انسانی، دانشگاه لرستان
LEAD_AUTHOR
- ابطحی، سید حسین و خیراندیش، مهدی. (1388). «ارائة الگوی خودکنترلی در سازمان با نگرش اسلامی». مجلة تدبیر. شماره 213، 28-23.
1
- اخوان کاظمی، بهرام. (1391). نظارت در نظام اسلامی. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
2
- الوانی، سید مهدی. (1391). مدیریت عمومی. چاپ چهل و ششم. تهران: نشر نی.
3
- امیری، علینقی. (1383). «نگاهی جامع به خودکنترلی در سازمان«. فرهنگ مدیریت. سال 2، شماره 7، 204-153.
4
- انصاریان، حسین. (1388). ترجمة نهجالبلاغه. قم: انتشارات دارالعرفان.
5
- ایزدهی، سید سجاد. (1390). مبانی فقهی نظارت بر قدرت از دیدگاه امام خمینی (ره). تهران: موسسه نشر آثار امام خمینی (ره).
6
- عباسپور، عباس. (1380). »از کنترل بیرونی تا خود کنترلی«. پیام مدیریت. سال 1، شماره 1، 112-87.
7
- علائی رحمانی، فاطمه و معتمد لنگرودی، فرشته. (1397). «اصول راهبردی خودکنترلی مدیریتی در نهجالبلاغه (مطالعة موردی نامة 53)». بصیرت و تربیت اسلامی. شمارة 46، 86-67.
8
- غفاری، ابوالفضل و رضوی، زهرا. (1391). ﺧﻮدﮐﻨﺘﺮﻟﯽ در ﻧﻈﺮﯾﻪ ﺧﻮدﺗﻌﯿﯿﻦﮔﺮی و اﻧﺪﯾﺸﻪﻫﺎی اﻣﺎم ﻋﻠﯽ (ع). در ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻘﺎﻻت ﺷﺸﻤﯿﻦ ﺳﻤﯿﻨﺎر ﺳﺮاﺳﺮی ﺑﻬﺪاﺷﺖ رواﻧﯽ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن. گیلان: دانشگاه گیلان.
9
- فقیهی، ابوالحسن و علیزاده، محسن. (1384). «روایی در تحقیق کیفی». فرهنگ مدیریت. شماره 9، 19-5.
10
- قاسمینژاد، یاسر و زینلی، محمدرضا. (1395). »بررسی عوامل مؤثر بر فرهنگ خودکنترلی با رویکرد اسلامی در یک دانشگاه نظامی«. فصلنامة مدیریت اسلامی. سال 24، شماره 2، 242-217.
11
- محبزادگان، یوسف؛ پرداختچی، محمد حسن؛ قهرمانی، محمد و فراستخواه، مقصود. (1392). »تدوین الگویی برای بالندگی اعضای هیئت علمی با رویکرد مبتنی بر نظریه داده بنیاد«. فصلنامة پژوهش و برنامهریزی در آموزش عالی. شماره 70، 25-1.
12
- محمودیان، حمید؛ ساجدی، علیمحمد و بیگم فقیهی، طاهره. (1394). »نظارت و کنترل از نگاه مدیریتی امام علی (ع)«. فصلنامة رهیافتی نو در مدیریت آموزشی. سال 6، شماره 1، 211-191.
13
- معمایی، هاجر و دقیقی، مریم. (1394). «پیادهسازی خودکنترلی در سازمان با رویکرد مدیریت اسلامی در شرکت بیمه ملت». مجموعه مقالات سومین کنفرانس ملی توسعه پایدار در علوم تربیتی و روانشناسی، مطالعات اجتماعی و فرهنگی. تهران: مرکز راهکارهای دستیابی به توسعه پایدار.
14
- نجاتبخش اصفهانی، علی و مطهری، عبدالهادی. (1392). »بررسی نظارت با تأکید بر خودکنترلی جهت ارتقاء سلامت اداری در ایران اسلامی«. اسلام و پژوهشهای مدیریتی. سال 3، شماره 1، 58-43.
15
ORIGINAL_ARTICLE
طراحی مدل غلبه بر حصار شیشهای مدیریت از دیدگاه امام علی(ع) با استفاده از تحلیل مضمون نهجالبلاغه و کتاب غررالحکم و دررالکلم
بسیاری از مدیران جوان و کمتجربه و همچنین برخی از مدیران باتجربه، اندکی پس از انتصاب و یا انتخاب در پست و مسئولیتی جدید در مدتی کوتاه با تشکیل دایرهای از اطرافیان مورد وثوق و اطمینان و غالباً چاپلوس خود را محصور به حصاری اطلاعاتی میکنند که تحت عنوان حصار شیشهای مدیریت از آن یاد شده است؛ این حصاری است که مدیران را از دستیابی به دادهها و اطلاعات مناسب و لازم برای استفاده در تصمیمگیریهای سازمانی باز داشته و تصمیمات آنان را منحصراً تحت تأثـیر این دایرۀ محدود و بسته از اطرافیان چـاپلوس در میآورد تا جایی که مدیر پس از مدتی چشم بر روی واقعیات درونی و بیرونی سازمان بسته و هرگونه داده و یا اطلاعات متناقض با خواستهها و القائات اعضای این حصار اطلاعاتی را خواسته و یا ناخواسته پالایش کرده و از نظر دور میدارد و چه بسا دلسوزان و متخصصانی را که سعی در انتقال دادههای صحیح به وی دارند مورد بازخواست و حتی تنبیه قرار میدهد. این پژوهش با تحلیل مضمون گفتمان امیرالمومنین علی(ع) مدلی را ارائه میدهد که با ایجاد زیرساختهای مناسب فرهنگی و اطلاعاتی در سازمان و ارائۀ مشخصههای شخصیتی، رفتاری و حرفهای موردنیاز مدیران از ایجاد چنین حصاری پیرامون مدیران سازمان جلوگیری کرده و بستری مناسب را برای اتخاذ تصمیمات روزمرۀ مدیریتی در تمامی سطوح سازمان فراهم میآورد.
https://nab.basu.ac.ir/article_3072_72aae11d5e9d716fa960c3299ef31235.pdf
2019-11-22
77
97
10.22084/nahj.2019.17303.2120
امام علی(ع)
مدل مفهومی تصمیمگیری
حصار شیشهای مدیریت
نهجالبلاغه
سیستم اطلاعات مدیریت
علی
قربانی
ghorbani02@gmail.com
1
استادیار گروه مدیریت بازرگانی، دانشگاه پیامنور، تهران، ایران
LEAD_AUTHOR
بهمن
اشرف سمنانی
bsemnani@gmail.com
2
دانشجوی دکترا گروه مدیریت بازرگانی، مرکز تحصیلات تکمیلی دانشگاه پیامنور، تهران، ایران
AUTHOR
میرزا حسن
حسینی
ri.hosseini@yahoo.com
3
دانشیار گروه مدیریت بازرگانی، دانشگاه پیامنور، تهران، ایران
AUTHOR
- اسکندری، مجتبی و باقری، حجتالله. (1390). «بهکارگیری سیستمهای اطلاعاتی مدیریت در تصمیمگیری کاربران». فصلنامۀ پاسداری فرهنگی. سال اول، شمارۀ 4، 1-27.
1
- الوانی، سید مهدی و خسـروی، محبوبه. (1384). «نقش سیسـتمهای اطـلاعاتی مـدیریت (MIS) در تصمـیمگیری». فصلنامۀ مطالعات مدیریت. دورۀ دوازدهم. شمارۀ 47، 81-98.
2
- براون، ویرجینیا و کلارک، ویکتوریا. (2006). «استفاده از تحلیل مضمون در روانشناسی». تحقیقات کیفی در روانشناسی. دورۀ سوم. شمارۀ 2، 77-101.
3
- بویتزیس، ریچارد. (1998). تبدیل اطلاعات کیفی: تحلیل مضمون و توسعۀ کدها. لندن: سِیج.
4
- حاجی محمدعلیها، رضا. (1386). «بررسی اثربخشی سیستم اطلاعاتی مدیریت (MIS)». دوماهنامۀ مدیریت. شمارۀ 121-122، 38-44.
5
- خسروآبادی، حمیدرضا و رضایی منش، بهروز. (1394). «طراحی الگوی تصمیمگیری اخلاقی مدیران مبتنی بر آموزههای نهجالبلاغه». فصلنامۀ پژوهشنامۀ نهجالبلاغه. دورۀ سوم. شمارۀ 11، 67- 94.
6
- خلعتبری، حسامالدین و صدارت، فریبا. (1393). «ویژگیهای شخصیتی مدیر از منظر قرآن و نهجالبلاغه». سراج منیر.دورۀ پنجم. شمارۀ 16، 87-108.
7
- داناییفرد، حسن و مؤمنی، نونا. (1387). «تئوری رهبری اثربخش از دیدگاه امام علی(ع)، استراتژی تئوری داده بنیاد متنی». فصلنامۀ علمی-پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی. سال چهارم. شماره 14، 75-110.
8
- دشتی، محمد. (1383). ترجمه نهجالبلاغه. قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی امیرالمومنین(ع).
9
- رضائیان، علی. (1393). مبانی سازمان و مدیریت. چاپ هفدهم. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت).
10
- سید جوادین، سیدرضا. (1395). مبانی سازمان و مدیریت. چاپ نهم. تهران: نگاه دانش.
11
- صحرایی، قاسم و میرزایی مقدم، مریم. (1390). «بیاعتمادی در دستگاه مسعود غزنوی و دلایل آن در تاریخ بیهقی». مجلۀ پژوهشهای تاریخی.دورۀ چهل و هفتم. شمارۀ 3، 113-130.
12
- علائی، سوسن. (1395). «مطالعة تطبیقی اصول مدیریت اسلامی با بررسی سیره امام علی». پژوهشنامۀ علوی. دورۀ هفتم. شمارۀ 2، 73-102.
13
- فرقانی، مهدی و خبوشانی، اعظم. (1391). «مدیریت استراتژیک منابع انسانی با بهرهگیری از سیستم اطلاعات مدیریت برای دستیابی به چابکی سازمان». فصلنامۀ تأمین اجتماعی. شمارۀ 36-37، 157- 176.
14
- قربانی، علی. (26 شهریور 1397). «حصار شیشهای مدیریت»،
15
- http://modamnet.com/product/ای مدیریت حصار شیشه
16
- کاظمی اطهر، ذبیحالله. (1388). «جاسوسی و خفیه نگاری در تاریخ بیهقی». رشد آموزش زبان و ادب فارسی. دورۀ بیست و سوم. شمارۀ 1، 7-10.
17
- محمودیان، حمید؛ ساجدی، علیمحمد و فقیهی، طاهرهبیگم. (1394). «نظارت و کنترل از دیدگاه مدیریتی امام علی». فصلنامۀ علمی-پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی. دورۀ ششم. شمارۀ 1، 191-211.
18
- مقیمی، سید محمد. (1393). مبانی سازمان و مدیریت. چاپ دوم. تهران: راه دان.
19
ORIGINAL_ARTICLE
عدالت ترمیمی در اندیشه امام علی(ع)
یکی از آموزههای نوین حقوق کیفری در ترسیم سیاست کیفری، توجه ویژه بهجایگاه بزهدیده و ترمیم خسارات و هزینههای وارده به وی با توسل به ابزارها و نهادهای غیرکیفری و غیررسمی برای حلوفصل امور کیفری است. در دهههای اخیر بهعلت مشکلات ناشی از اجرای عدالت کیفری گرایش نظامهای حقوقی به عدالت ترمیمی بیشتر شده است. اندیشهها و فرمایشهای حضرت علی(ع) همواره بخش اعظمی از سیاست حقوقی اسلام را تشکیل داده است. حال باید دید عدالت ترمیمی در دیدگاه و اندیشه علوی وجود داشته یا خیر؟. به نظر میرسد عدالت ترمیمی در دیدگاه علوی جایگاه ممتاز و ویژهای داشته است. پژوهش حاضر که با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای نگارش یافته درصدد است تا عدالت ترمیمی موردپذیرش حضرت علی(ع) را مورد تحلیل قرار دهد. یافتههای پژوهش حکایت از وجود مصادیق مختلف عدالت ترمیمی از منظر حضرت علی(ع) دارد، هرچند لفظ عدالت ترمیمی در هیچیک از فرمایشهای حضرت بهکار نرفته لیکن ایشان در 1400 سال پیش اهمیت عدالت ترمیمی را موردتوجه خاص و ویژه قرار داده و علاوهبر اجرای آن همواره مردم و نیز آیندگان را به اهتمام ویژه نسبت به گرایش به عدالت ترمیمی دعوت نموده است. تأسیساتی از قبیل بزهپوشی، اصلاح ذاتالبین، شرمساری، ماهیت جبرانی دیه و پرداخت آن از بیتالمال و میانجیگری محوریت گفتمان علوی عدالت ترمیمی را تشکیل میدهند.
https://nab.basu.ac.ir/article_3073_887eb608ce5a0ebec97382484fb6fbc6.pdf
2019-11-22
99
116
10.22084/nahj.2019.17345.2124
امام علی
نهجالبلاغه
عدالت ترمیمی
میانجیگری
دیه
منصور
عطاشنه
matash1338@yahoo.com
1
استادیار گروه حقوق دانشگاه شهید چمران اهواز
AUTHOR
امین
کیانی
aminkiani31@gmail.com
2
کارشناس ارشد حقوق جزا و جرمشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرمآباد
LEAD_AUTHOR
- قرآن کریم.
1
- ابنبابویه، محمدبنعلی. (1413 ق). من لایحضره الفقیه، ج 4. قم: انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
2
- الأنصاری الرویفعى الإفریقى، جمالالدین ابنمنظور. (1414 ق). لسان العرب، ج1، چاپ سوم، بیروت: دار صادر.
3
- البهی، محمد. (1362). مفاهیم اخلاقی و عقیدتی قرآن. ترجمه محمدصادق سجادی. قم: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
4
- الفراهیدی، خلیل بن احمد. (1410 ق). العین، ج 8، چاپ دوم. قم: دارالهجره.
5
- اردبیلی، احمدبنمحمد. (1409 ق). مجمع الفائده و البرهان. ج14. قم: موسسه النشر الاسلامی.
6
- امی، احمد. (1396). «ماهیت نهاد دیه از منظر فقه اسلامی و حقوق کیفری ایران»، فصلنامه حقوق پزشکی. سال یازدهم، شماره43، 69-47.
7
- برایت ویت، جان. (1395). «عدالت ترمیمی و تنظیم گری پاسخگو». ترجمه ایمان شاه بیگی. در مجموعه مقالات دومین همایش بین المللی عدالت ترمیمی و پیشگیری از جرم. زیرنظر محمد فرجیها. 203-155. تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
8
- بهرهمند، حمید. (1383). جلوههای عدالت ترمیمی در حقوق ایران. با راهنمایی علیحسین نجفی ابرندآبادی. پایان نامه کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرمشناسی، دانشگاه امام صادق(ع).
9
- تویسرکانی، محمدنبی بن احمد. (1413 ق). لئالی الاخبار، ج 2. قم: مکتبه العلامه.
10
- حر عاملی، محمد بن الحسن. (1416 ق). وسائل الشیعه، ج 19. چاپ دوم. قم: انتشارات مؤسسة آل البیت (علیهاالسلام).
11
- دشتی، محمد. (1385). ترجمه نهجالبلاغه،چاپ اول، قم: مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امیرالمؤمنین.
12
- راغب اصفهانی، حسین بن محمد. (1374). مفردات الفاظ قرآن، ترجمه غلامحسین خسروی، ج 1و 2. تهران: مرتضوی.
13
- رحیمینژاد، اسماعیل. (1389). «دکترین احیای نفس و رابطه آن با عدالت ترمیمی». فصلنامه حقوق تطبیقی. شماره 82، 144-127.
14
- ساریخانی، عادل و خاقانی اصفهانی، مهدی. (1391). «نقد عدالت ترمیمی در گفتمان جرمشناسی غربی از منظر سیاست جنایی قرآن کریم»، کاوشی در معارف قرآنی. سال اول، شماره اول، 63-49.
15
- شریعتمداری، جعفر. (1377). شرح و تفسیر لغات براساس تفسیر نمونه. ج 2. مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی.
16
- شوشتری، شیخ محمدتقی. (1394). قضاوتهای امیرالمؤمنین(ع). چاپ دوم. قم: انتشارات هزاره دانش.
17
- شیری، عباس (1385). «پارادایمهای عدالت کیفری، عدالت سزادهنده و عدالت ترمیمی». مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، شماره 74، 246-213.
18
- حاج سید جوادی، صدر و بهاءالدین خرمشاهی، احمد. (1375). دایرة المعارف تشیع. ج 2. تهران: موسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت(ع).
19
- صفاری، علی. (1395). «دیه در حقوق اسلامی؛ یک جایگزین ترمیمی (غیرکیفری و بزخ دیده محور) برای جرائم نسبت به اشخاص». در مجموعه مقالات دومین همایش بینالمللی عدالت ترمیمی و پیشگیری از جرم، زیرنظر محمد فرجیها. 521-503. تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
20
- طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن. (1412ق). تهذیبالاحکام فی شرحالمقنعه. ج 10.بیروت: دارالتعارف للمطبوعات.
21
- عاملی، محمد (1401ق). وسائل الشیعه، ج11. تهران: اسلامیه.
22
- عطاشنه، منصور و ایرانی، امیر. (1395). «آیین فصل و کارکرد پیشگیرانة ترمیمی از تکرار جرم، مطالعة موردی ده قبیلة بزرگ عرب در شهر اهواز». در مجموعه مقالات دومین همایش بین المللی عدالت ترمیمی و پیشگیری از جرم، زیرنظر محمد فرجیها. 583-555. تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
23
- عمید، حسن. (1389). فرهنگ فارسی، تهران: انتشارات راه رشد.
24
- غلامی، حسین. (1383). «عدالت ترمیمی»، در مجموعه مقالات در تجلیل از استاد دکتر محمد آشوری، تهران: نشر سمت.
25
- -----------. (1385). عدالت ترمیمی. تهران: نشر سمت.
26
- فارابی، محمد بن محمد. (1379). اندیشههای اهل مدینه فاضله. مترجم سید جعفر سجادی. تهران: طبع و نشر.
27
- فوکو، میشل. (1393). مراقبت و تنبیه. چاپ دوازدهم. تهران: نی.
28
- کرمیپور، مصطفی و میرخلیل، سید محمود. (1394). جایگاه بزه پوشی در جرائم جنسی از منظر فقه و حقوق موضوعه ایران. کنفرانس ملی چارسوی علوم انسانی. شیراز.
29
- کلینیالرازی، محمد بن یعقوب بن اسحاق. (1365). الاصول منالکافی. ج2. تهران: نشر دارالکتب الاسلامیه.
30
- کوشکی، غلامحسن؛ حسینوند، موسی. (1395). «سنت میانجیگری در قوم بختیاری؛ همسو با آموزههای عدالت ترمیمی»، در مجموعه مقالات دومین همایش بین المللی عدالت ترمیمی و پیشگیری از جرم. زیرنظر محمد فرجیها. 706-675. تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
31
- مجلسی، محمدباقر. (1403ق). بحارالانوار الجامعه لدرر أخبار الائمه الاطهار(ع). ج 74. چاپ دوم، بیروت: انتشارات مؤسسة الوفا.
32
- معین، محمد. (1388). فرهنگ معین، ج 2. چاپ بیست و ششم. تهران: امیرکبیر.
33
- مغنیه، محمدجواد. (1387).فیظلال نهجالبلاغه؛ تحقیق و پژوهش سامیالغریری. مترجم محمدجواد معموری. ج 4. قم: دارالکتاب الاسلامی.
34
- موسوی مجاب، سید دُرَید و پارسایی، رضا. (1395). «راهبرد پیشگیرانة برنامه عدالت ترمیمی در پرتو نظریه شرمساری»، در مجموعه مقالات دومین همایش بین المللی عدالت ترمیمی و پیشگیری از جرم، زیرنظر محمد فرجیها. 773-756. تهران: تربیت مدرس.
35
- نجفی ابرندآبادی، علی حسین؛ شادمان فر، محمدرضا و توجهی، عبدالعلی. (1387). «اصلاح ذاتالبین و نظریه عدالت ترمیمی». فصلنامه مدرس علوم انسانی، دوره 12، شماره 3، 222-193.
36
- نراقی، احمدبن محمدمهدی. (1378). معراج السعاده، قم: هجرت.
37
- نوبهار، رحیم. (1395). «نهاد توبه و عدالت ترمیمی: چشم انداز اسلامی»، در مجموعه مقالات دومین همایش بین المللی عدالت ترمیمی و پیشگیری از جرم، زیرنظر محمد فرجیها. 841-824. تهران: تربیت مدرس.
38
- هاشمی شاهرودی، سید محمود. (1394). فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیه السلام، ج 3. قم: مرکز پژوهشهای فارسی الغدیر.
39
- Miller, S. L. and LeeAnn, I. (2013). “Using Restorative Justice for Gendered Violence: Success With a Postconviction Model", Feminist Criminology, Vol. 8(4): 247-268.
40
ORIGINAL_ARTICLE
قِسْم چشم و صورتِ ایمان (تحلیل تطبیقی روایتِ خطبة همّام با نظر به متون کهن عرفانی)
خطبة همّام، مشهور به خطبة اوصاف پارسایان (متّقین)، از مهمترین و مشهورترین خطبههای امیرالمؤمنین علی(ع) در نهجالبلاغه است. اهمیّت این خطبه، بهلحاظ اشتمالش بر معانی دقیق و معارف لطیف، بر پژوهندگان پوشیده نیست؛ امّا علاوهبر همة دلایلی که مفسّران این کتاب مستطاب، در باب فراگیری و محبوبیّتش نقل میکنند، آنچه این خطبه را از سایر خطبههای نهجالبلاغه، ممتاز و ممیّز میدارد، شگفتی و خرق عادتی است که در روایت این خطبه نهفته است. شنوندة این سخنان گوهرین، همّام، پس از شنیدن کلام امیرالمؤمنین(ع) جان میسپارد، تا فضایِ روایت، رازآلود و اعجاببرانگیز بماند و خواننده را در بُهت و حیرت بگذارد. براساس این پژوهش، انتقالِ بصریِ صُور غیبی و مفاهیم معنوی از مرادان به مریدان با استناد به معارف نهجالبلاغه و خاندان عصمت(ع) اثبات میشود؛ چنانکه به نظر میرسد همّام بیش از آنکه گرفتار و شیفتة شیوایی و فصاحت ظاهری کلام امام(ع) شود، بر اثر انتقال تصویر غیبی و مشاهدة امر قدسی، کالبد تهی میکند. نویسندگان در پژوهش حاضر، با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی و تحلیل این روایت پرداختهاند تا راز طراوت و زیباییِ رواییِ آن را بیابند.
https://nab.basu.ac.ir/article_3074_129f386420df06cc6c8820e9e42e8890.pdf
2019-11-22
117
131
10.22084/nahj.2019.17693.2162
امام علی(ع)
همّام
نهجالبلاغه
تصویر غیبی
میثم
احمدی
meisam_ahmadi_61@yahoo.com
1
استادیار دانشگاه علوم انتظامی امین (تهران)
LEAD_AUTHOR
یوسف
کرمی چمه
ykaramicheme@yahoo.com
2
استادیار دانشگاه علوم انتظامی امین (تهران)
LEAD_AUTHOR
عبدالستار
نقشبندی
3
دانشآموختة دکتری دانشگاه بوعلیسینا
LEAD_AUTHOR
- قرآن کریم.
1
- ابنابیالحدید، عبدالحمید بن هبة الله. (1378 هـ.ق.). شرح نهجالبلاغه. تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم. بیروت: داراحیاءالکتب العربیّه.
2
- ابن شعبة الحرّانی، ابیمحمد حسن بن علی بن الحسین. (1384 هـ.ق.). تحف العقول عن آل الرسول. بهتصحیح اکبر غفّاری. تهران: کتابفروشی اسلامیّه.
3
- ابن شهرآشوب، ابیجعفر رشیدالدین محمد بن علی (بیتا). مناقب آل أبی طالب علیهمالسلام.قم: المطبعة العلمیّه.
4
- افلاکی، شمسالدین احمد. (1385). مناقب العارفین. به تصحیح تحسین یازیجی. چاپ چهارم. تهران: نشر دنیای کتاب.
5
- الامام العسکری، حسن بن علی. (1384). التفسیر المنسوب الی الإمام أبی محمد ألحسن بن علی العسکری. تحقیق الشیخ محمد الصالحی الأندیمشکی. الطبعة الاولی. قم: منشورات ذویالقربی.
6
- الصابونی، محمدعلی. (1400 هـ.ق.). صفوة التفاسیر. طهران: دار احسان للنّشر و التوزیع.
7
- الطّبری، ابی جعفر محمد بن جریر. (1429 هـ.ق.). جامع البیان عن تأویل القرآن. قدّمَ لهُ الشیخ خلیل المیْس. بیروت لبنان: دارالفکر.
8
- الکراجکی الطرابلسی، محمد بن علی. (1405 هـ.ق.). کنزالفؤاد. به تحقیق شیخ عبدالله نعمه. بیروت: دارالاضواء.
9
- المقدسی، ابن قُدامه. (1387). التوّابین (توبهکنندگان). بهتصحیح جورج المقدسی. ترجمه و توضیح از دکتر محمود مهدوی دامغانی. تهران: اطّلاعات.
10
- انقروی، رسوخالدین اسماعیل. (1388). شرح کبیر انقروی بر مثنوی معنوی. ترجمة عصمت ستّارزاده. چاپ اول. تهران: نشر نگارستان کتاب.
11
- بحرانی، ابن میثم. (1370). شرح نهجالبلاغة ابن میثم بحرانی. ترجمة سیّدمحمدصادق عارف. چاپ اول. نشر آستان قدس رضوی.
12
- حافظ شیرازی. (1362). دیوان اشعار. به تصحیح و توضیح پرویز ناتل خانلری. چاپ سوم. تهران: انتشارات خوارزمی.
13
- الحسینی الخطیب، عبدالزهراء. (1409 هـ.ق.). مصادر نهجالبلاغه و اسانیده. الطبعة الرابعة. بیروت: دارالزهراء.
14
- حسین بن عبدالوهّاب. (1422 هـ.ق.). عیون المعجزات. تحقیق السیّد فلاح الشریفی. الناشر: مؤسسة بنت الرسول لإحیاء تراث اهل البیت.
15
- زمانی، کریم. (1379). شرح جامع مثنوی معنوی. چاپ چهارم. تهران: انتشارات اطلاعات.
16
- شهیدی، سیّدجعفر. (1377). ترجمة نهجالبلاغه. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
17
- شیخ صدوق، ابوجعفر محمد بن علی. (1380 هـ.ق.). أمالی شیخ صدوق. با مقدمه و ترجمة آیتاللّه کمرهای. تهران: کتابفروشی اسلامیّه.
18
- عطار نیشابوری، فریدالدّین محمد. (1387). تذکرةالاولیاء. بهتصحیح رینولد نیکلسون. چاپ سوم. تهران: اساطیر.
19
- عینالقضات همدانی، عبداللّه بن محمد. (1377). تمهیدات. با مقدمه و تصحیح عفیف عسیران. چاپ پنجم. تهران: کتابخانة منوچهری.
20
- قشیری، عبدالکریم بن هوازن. (1383). رسالة قشیریه. بهترجمة ابوعلی حسن بن احمد عثمانی. به تصحیح بدیعالزمان فروزانفر. چاپ هشتم. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
21
- مستملی بخاری، ابوابراهیم. (1363). شرح التّعرف لمذهب التّصوف. بهتصحیح محمد روشن. تهران: اساطیر.
22
- مولوی، جلالالدّین محمد. (1378). کلیات شمس. با تصحیح و حواشی بدیع الزمان فروزانفر. تهران: امیر کبیر.
23
- مولوی، جلالالدّین محمد. (1381). مثنوی معنوی. بهکوشش رینولدالین نیکلسون. تهران: امیرکبیر.
24
- هجویری، علی بن عثمان. (1383). کشف المحجوب. با مقدمه و تصحیح دکتر محمود عابدی. چاپ اول. تهران: انتشارات سروش.
25