1
دانشجوی دکتری زبانشناسی همگانی دانشگاه فردوسی مشهد
2
استاد گروه زبانشناسی همگانی دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده
بی شک نهج البلاغه امیرمؤمنان علی(ع) با وجود خطبه ها، نامه ها و کلمات قصار خود به حق میتواند کتاب راه زندگی بشر باشد و این امر دلیل اهمیت تعمق و تدبر در آن است. از اینرو، با عنایت به اهمیت به کارگیری نظریات علمی در فهم بهتر متن نهج البلاغه، این پژوهش به تحلیل خطبه جهاد براساس فرانقش متنی نظریه نظام مند نقش گرا از منظر ساختار آغازگری پرداخته است. ابتدا تمامی 99 بند آن تجزیه و بخش آغازگر و پایان بخش هر بند مشخص شد. نتایج این بررسی ها نشان داد 70 درصد از بندهای این خطبه با آغازگر مرکب شروع شده و این انتخاب به ایجاد پیوستگی در متن کمک کرده است، به طوری که انتخاب آغازگر در چند بند مبین حفظ و یا امتداد موضوع بوده و در مواردی نیز به کارگیری آغازگری خاص، زمینه فهم و تفسیر بند یا بندهای بعدی را فراهم نموده است. نقش برخی آغازگرها نیز در مشخص کردن مرز بخش های مختلف خطبه و حرکت از یک موضوع به موضوع دیگر بارز است. علاوه بر این موارد، مشخص شد آن حضرت در این خطبه در برخی از بندها از آغازگری استفاده کرده که از دید ایشان می توانسته است نقطه ی شروعی ماندگار، مفید و مهم از پیام باشد. یافته های این پژوهش میتواند دلیلی مستند بر سخنوری بی همتای علی(ع) باشد.
)